Küçük yaşta ilim edinmeye başlaması ve çok seyahat etmesi sebebiyle dünyanın her yanından sayılmayacak kada çok kişi ondan hadis nakletmiştir. (Zehebi, Tezkiret’ul Huffaz; İbn’ul Sem’ani, Adab’ul İmla ve’l İstimla)

Savaş meydanlarında dahi ondan hadis dinleyerek nakledenler olmuştur. (Siyer A’lam’un Nubela)

Hemen hemen bütün alimler; dört mezheb imamı, hadis alimleri, fakihler şu veya bu görüşleri sebebiyle eleştirilmiştir ancak Abdullah ibni Mübarek hiç eleştiri almayan, hiçbir alimin bir yanlışını bulmadığı bir kişidir. Hadis ilminde Emir'ul Mü'minin lakabına layık görülen az sayıdaki muhaddisten birisidir. "Hadisçiler arasında İbni Mübarek'in konumu, insanlar arasında Emir'ul Mü'minin'in mevkii gibidir." (Bağdadi, Tarih’ul Bağdad, 10/156; Zehebi, Tezkiret'ul Huffaz, 1/276) 

Abdullah İbni Mübarek, hadis ilminde; adalet, zabt, doğruluk, basiret ve iyi kavrama gibi sıfatlarla meşhur olmuştur. (Bağdadi, el-Kifaye, 76) Ali İbn'ul Medini, hadis ilminde iki kişinin söz sahibi, otorite olduğunu, bunların birisinin Abdullah ibn’ul Mübarek, diğerinin Yahya ibni Ma'in olduğunu söylemektedir. (Bağdadi, Tarih'ul Bağdad, 10/164)

Hafızasının sağlamlığı, hadis ilmindeki bilgisi, fıkıh ilminin derinliği, Arapçaya vukufu, zahidliği, cömertliği, cesareti ve şairliği ile tanınan ve övülen bir kimseydi. (İmam Nevevi, Tehzib'ul Esma, 1/285; İbni Hacer, Tehzib’ut Tehzib, 5/385)

Güzel eserleri vardır. Çok gaza yapar, çok haccederdi. Dörtyüzbin dinar dolayında sermayesi vardı. Çeşitli şehir ve beldelere uğrayarak ticaret yapardı. Bir alimle karşılaştığında ona iyilikte bulunurdu. Kazancı her sene yüzbin dinara ulaşırdı. Bu kazancının tümünü abidlere zahidlere ve alimlere sarfederdi. Bazen kendi sermayesinden de sarfettiği olurdu. (İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, cilt 10, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler; Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; Tarih’ul Bağdad; Zehebi, el-İber fi Ahbar men Ğabar; Ebu Nu’aym, Hilyet’ül Evliya; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

Biyografisini veren hemen her kitapda onun ibadete düşkünlüğü, infakı, bir sene hacca gidip bir sene gazvelere katıldığına dair çokça rivayetler bulunmaktadır.

Abdullah ibni Süleyman şöyle demiştir: "İbni Mübarek ikindi namazı kılar sonra mescide gelir Allah’ı zikretmek için kıbleye yüzünü çevirir güneş tamamen batıncaya kadar hiç kimseyle konuşmazdı." (Takaddume el-Cerh ve’l Tadil)

Nu’aym ibni Hammad: "İbni Mübarek’den daha çok ibadet eden kimse görmedim" demiştir. (Tezkiret’ul Huffaz)

Ali ibn’ul Hasan ibni Şekik de, onun kadar namaz kılan ve Kur’an okuyan hiç kimse olmadığını, ibadetlerini gizli yaptığını yolculukta olsun olmasın ibadetlerinin hep bu şekilde olduğunu söyler. (Takaddume el-Cerh ve’l Tadil)

Adamın biri ona dün gece bir rekatta Kur’an okumaya başlayıp hatmettiğini söylediğinde –kendisini kasdederek ancak ismini söylemeksizin- dün gece bir kimsenin de et-Tekasür Suresi’ni okumaya başladığını ancak gündoğana kadar bu sureyi bitiremediğini söylemiştir. (Siyer A’lam’un Nubela)

İmam Ahmed, onun Allah’tan korkması sebebiyle bu dereceye yükseltildiğini ve Horasan’da onun gibi başka bir kimsenin yetişmediğini söylemektedir. (el-Vera, 73)

Abdullah İbni Mübarek, iyiliği emredip kötülükten men etmesi sebebiyle Nasih’ul Ümmet (ümmetin nasihatçici) olarak bilinmektedir.

Helal yolla mı yoksa haram yolla mı kazanıldığı belli olmayan bir dinardan kurtulmak bana yüzbinlerce dinar sadaka vermekten daha sevimlidir dediği belirtilmiştir. (İbni Receb, Cami’ul Ulum ve’l Hikem; Takaddume el-Cerh ve’l Tadil; Ibn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

İbni Vehb anlatıyor: Bir adam, Süheyl ibni Ali'yi rüyasında görünce sordu: Rabb’in nasıl davrandı sana? İbni Mübarek'in öğrettiği kelimelerle kurtuldum! dedi. Nedir o kelimeler? deyince: Ya Rabb! Affına, affına sığındım." (Ebu Nu’aym, Hilyet’ul Evliya; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

İbni Ebi Hatim, onun ribat için gittiğinde mücahidleri bir araya toplayarak onlara hadis eğitimi verdiğini kaydeder. İbni Mübarek, onlara savaş eğitimi verdiği gibi ilim eğitimi de verirdi. (Takaddume el-Cerh ve’l Tadil)

Bundan başka savaşlardaki kahramanlıkları da kitaplarda kaydedilmiştir.

İbni Fudeyl’in oğlu, İbn’ul Mübarek’i rüyasında görmüş ve ona: Amellerin en hayırlısı olarak neyi buldun? diye sormuş ve İbn’ul Mübarek: Katılmakta olduğumuzdur deyince, ona: Cihad ve Ribat’ı mı kasdediyorsun diye sormuş bunun üzerine İbn’ul Mübarek: Evet! demiş. Ona: Rabb’in sana nasıl muamelede bulundu diye sorunca İbn’ul Mübarek: Rabb’im beni (cihada katılmam sebebiyle) başka bir affa gerek bırkamayacak bir şekilde affetti! demiştir. (Siyer A’lam’un Nubela; Sıfat’us Safve)

İlim tahsili için sürekli seyahet etmesi sebebiyle Zehebi onu el-Seferi (sürekli seyahet eden) olarak vasfetmektedir. (Tezkiret’ul Huffaz)

İbni Ebi Hatim er-Razi, babasından İbn’ul Mübarek’in yeryüzünün dörtte birini ve İslam coğrafyasının tamamını (Yemen, Mısır, Şam, Cezire, Basra ve Kufe) hadis dinlemek için seyahet ettiğini, işittiğini söyler. (İbni Ebu Hatim, Takaddume el-Cerh ve’t Ta’dil, 1/264)

Zekeriya ibni Adi, ölümünden sonra İbn’ul Mübarek’i rüyasında gördüğünü ve ona Rabb’in sana nasıl muamele etti diye sorduğunu ve İbn’ul Mübarek’in cevap olarak: Rabb’im hadis tahsili için yaptığım seyahatler vesilesiyle beni bağışladı demiştir. (Hatib el-Bağdadi, el-Rihle fi Taleb’ul Hadis; Zehebi, Siyer A’lam’un Nubela) Bundan başka da çokça kişi rüyasında onu görmüş ve cennetliklerden olduğunu ondan işitmişlerdir. (Zehebi, Siyer A’lam’un Nubela)

Hadislerden başka alim sözlerini dahi derlemek için binlerce kilometrelik seyahatlara çıktığı da rivayet edilmiştir. (Hatib el-Bağdadi, el-Rihle fi Taleb’ul Hadis)

İlim içeren ve insanlara fayda sağlayacak sözleri de dinlemiş ve nerde olsa kaydetmiştir. Bununla alakalı olarak anlatılan bir olayda, birgün bir cenaze törenine katıldığında bir Mecusi’nin cenazeyi görünce, bilge kişi cahilin bir hafta sonra yapacağını (sabretmeyi) bugün yapan kimsedir dediğini işitince bunu derhal kaydetmiştir. (Feyz’ul Kadir)
Süfyan ibni Uyeyne dedi ki: "Abdullah ibni Mübarek'in yaşantısına ve sahabelerin yaşantısına baktım. Onların Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in sohbetinde bulunmaktan başka, Abdullah'a bir üstünlükleri bulunduğunu görmedim." (İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, cilt 10, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

Süfyan es-Sevri’nin huzurunda Abdullah İbn’ul Mübarek kasdolunarak doğunun alimi denilince, Süfyan es-Sevri: "Yazıklar olsun! O, hem doğunun hem de batının ve ikisinin arasındakilerin alimidir!" demiştir. (Hatib el-Bağdadi, Tarih’ul Bağdad; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

İbni Ma’in ayrıca Kufe muhaddislerinden Hammad ibni Ebu Usame el-Kufi şöyle demişlerdir: "Muhaddisler arasında Abdullah İbn’ul Mübarek, Emir’ul Mü’minun’dur." (Bağdadi, Tarih’ul Bağdad)

Ahmed ibni Hanbel dedi ki: "İbni Mübarek döneminde ondan daha çok ilim tahsili peşinde koşan hiçbir kimse yoktur. Yemen, Mısır, Suriye, Hicaz, Basra, Kufe ve her nerede ilim varsa oraya gitmiştir. Yaşlıdan gençden ilim sahibi herkesden ilim alıp nakletmiştir. Sahih olmayanları nakletmemiş ve nakillerinde kitaplardan referans vermiştir." (Zehebi, Tezkiret’ul Huffaz; Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; İbn’ul İmad, Şezerat’uz Zeheb, 1/295-297)

Kadı Ebu’l Fazl, es-Sedefi’nin şöyle dediğini nakletmiştir. İbn’ul Mübarek ergenlik çağına geldiğinde babası ona ellibin dinar göndermiş ve bununla ticaret yapmasını istemiştir. İbn’ul Mübarek paranın tamamını bitirene kadar ilim öğrenmiş parası bittiğinde babasına gitmiş. Babası para ile ne aldığını sorunca ona, satın aldığı kitapları gösterip işte benim ticaretim budur demiş. Bunun üzerine babası ona otuzbin dirhem daha verip ticaretine devam et demiştir. (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

İmam Malik, Abdullah ibni Mübarek’i ders halkasına: "Bu Horasan’ın fakihi İbn’ul Mübarek’tir!" diyerek takdim etmiştir. (Siyer A’lam’un Nubela)

İbni Hacer de onun fıkıh bilgisiyle güvenilir bir fakih olduğunu söyler. (İbni Hacer, Tehzib’ut Tehzib, 1/384)

İbni Vedde şöyle demiştir: "İbni Mübarek yirmibeşbin hadis nakletmiştir. Kendisine, şimdiye kadar ne zaman bu kadar ilim edindin diye sorulunca, beni ölene kadar ilim peşinde bulmanızı umuyorum demiştir." (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; İbni Kayyım, Miftahu Dar’us Saadet)

Abdullah ibni Dureys dediki: Abdullah bin Mübarek’e: Ey Abd’ur Rahman’ın babası daha ne zamana kadar bu hadisi yazacaksın? dediler. O da: (Ölünceye kadar) belki yararlanacağım kelimeyi o ana kadar yazmamışımdır! dedi. (İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

Şube dedi ki: "Yanımıza onun gibi birisi gelmedi." (İbn’ul İmad, Şezerat’uz Zeheb, 1/295-297)

İbni Nasir ed-Din dedi ki: "İmam, büyük ilim adamı, hafız, Şeyh'ul İslam, dünya imamlarından birisi, faydalı pek çok eserlerin sahibi, geniş bölgelerde yolculuk yapmış birisidir." (İbn’ul İmad, Şezerat’uz Zeheb, 1/295-297)

Fudeyl bin İyad dedi ki: "Şu Beyt’in Rabbine yemin ederim ki, iki gözüm İbni Mübarek gibisini görmemiştir." (İbn’ul İmad, Şezerat’uz Zeheb, 1/295-297)

İsmail ibni Ayyaş dedi ki: "Yeryüzünde Abdullah ibni Mübarek'in bir misli yoktur. Bildiğim hayırları Allahu Te’ala ona vermiştir. Arkadaşlarının bana anlattıklarına göre, Mısır'dan Mekke'ye kadar onunla yol arkadaşlığı yapmışlar, kendisi bütün yolculuğu boyunca oruçlu olduğu halde arkadaşlarına hurma tatlısı yedirmiş." (İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, cilt 10, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler)

İbni Kesir’in naklettiğine göre: "Bir defasında Abdullah ibni Mübarek, Rakka'ya gelmişti. Harun Reşid de oradaydı. Şehre girdiğinde insanlar Abdullah'ın etrafında toplandılar. Çevresinde büyük bir kalabalık olmuştu. Harun Reşid'in cariyelerinden biri sarayın balkonundan kalabalığa baktı ve: Şu insanlara ne olmuş? diye sorunca kendisine şöyle cevap verdiler: Horasan'dan Abdullah ibni Mübarek adında bir alim kişi gelmiş. İnsanlar onun etrafında toplanmışlar. Verilen bu cevap karşısında cariye şöyle dedi: "Hükümdar işte budur. Yoksa kırbaç, değnek, tehdit ve teşviklerle etrafında adamların toplandığı Harun Reşid değildir." (İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, cilt 10, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)
Abdullah bin Mübarek'in fazilet ve menkıbeleri cidden çoktur. (İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, cilt 10, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler)

Abdullah ibni Mübarek'in şöyle dediği nakledilmiştir: "İlmin başı; niyet, sonra dinlemek sonra kavramak sonra amel etmek sonra hıfzetmek sonra da ilmi yaymaktır." (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; İbni Abd'il Ber, Cami’ul Beyan'il İlm, 1/66)

Nu’aym ibni Hammad şöyle der: "İbn’ul Mübarek evinde çokça zaman geçirirdi. Ona, neden kendini yalnız bırakıyorsun diye sorulunca: (Hadis tahsil etmesini işaret ederek) ben Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) ve ashabı ile birlikteyken kendimi nasıl yalnız bırakmış olabilirim? diye sordu." (Bağdadi, Takyid'ul İlm, 126; Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; İbni Asakir, Tarih ed-Dımeşk, 32/458; Gazzâlî, İhya Ulum ed-Din)

Şekik ibni İbrahim’in rivayetine göre, Abdullah İbn’ul Mübarek’e: "Namaz kıldıktan sonra bizimle oturmuyorsun denilince şöyle cevap vermiştir: Ben gidip sahabeler ve tabiinden imamlarla birlikte oturuyorum. Ona: Sahabelerin ve tabiinden olanların tümü ölmüşken sen nasıl onlarla birlikte oturuyorsun diye sorulunca şöyle cevap vermiş: Ben ilim elde ediyor ve onları derliyor rivayetlerini ve sevaplarını alıyorum. Sizinle ne oturayım, siz oturup gıybet yapıyorsunuz!" (Zehebi, Siyer A’lam’un Nubela, Abdullah İbn’ul Mübarek’in Biyografisi; Ebu Nu’aym el-İsfehani, Hilyet’ul Evliya; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

İbn’ul Mübarek kendisine: İnsanlar kimdir? denildiğinde: Alimlerdir! şeklinde cevap vermiş. Krallar kimdir? denilince: Zühd sahipleridir! demiş. Akılsız (sefil) kimdir? denilince: Bir başkasının dünya nimeti karşılığında ahiretini satandır demiş. (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; Siyer A’lam’un Nubela; Ebu Nuaym el-İsfehani, Hilyet’ül Evliya; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

Şöyle de dermiş: "Muhaddisin elbisesinin üzerindeki mürekkep izi, gelinin gelinliğinin üzerindeki parfüm kokusundan daha hayırlıdır." (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; Zehebi, Siyer A’lam’un Nubela)

Kim, en iyi hal üzeredir? denilince: Kendisini Rabb’ine adayandır! şeklinde cevap vermiştir. (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

Sufilerden biri onun bir ravi hakkında zayıf olduğunu söylediğini duyunca ona: Ey Ebu Abd’ur Rahman! İnsanları kötülüyor musun? diye çıkışınca, ona: Sessiz ol! Eğer biz bunu açık etmezsek kim doğru ile yanlışı bilecek diyerek cevap vermiş. (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

el-Sindi Ebu Harun rivayet etmiştir ki, birgün İbn’ul Mübarek’e: "Alimleri bulamayınca ne yapacağız? diye sordum. Bunun üzerine: O zaman kitaplarımıza başvuracağız! dedi". (Nu’aym, Hilyet’ul Evliya)

Çok sayıda şiiri, kasidesi ve bunun yanında Kitab’ur Rekaik isimli meşhur bir eseri ile cihad konusundaki rivayetleri derlediği Kitab’ul Cihad isimli bir eseri vardır. Bunlardan başka Kitab’ul Erbain, Kitab’ul Birr ve’s Sila, Kitab’ul Tarih, Kitab’ul Sünen fi’l Fıkh, Kitab’ul Müsned, Kitab Tefsir’ul Kur’an gibi birbirinden çok farklı alanlarda çok değerli eserleri vardır. Bunlardan birçoğu alanında yazılmış ilk eser olma özelliği taşımaktadır. Doğup yetişdiği Horasan ve Merv civarında hadisleri ilk tedvin eden imam olmasının yanında, onları bablara göre ayırıp tasnif eden bir musannif olarak anılmaktadır. (Ramehurmuzi, el-Muhaddis'ul Fasıl, 611-612) Başkaca çok kitabı vardır. (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; Subki, Tabakat’uş Şafi'iye el-Kubra; İbni Sa'd, et-Tabakat'ul Kubra, 8/372)

Abdullah ibni Mübarek manzumeleriyle de meşhurdur. Bunların arasından biri –her ne kadar bazıları ona nispet edilmesine muhalefet etse de- Ya abedel Harameyn! dizesiyle başlayan manzumesidir. İbni Kesir, Ali İmran 3/200 nolu ayetin tefsirinde bu manzumeye yer vermiştir.

Rivayetlere göre İbni Mübarek Tarsus’da cihad için bulunmaktayken, arkadaşı zahid Fudeyl ibni İyad’a mescidlerde Allah’a ibadet etmekle yetinmeyip cihada katılmasını öğütlediği bir mektup yazıp göndermiş, Fudeyl İbni İyad Mekke’de mektup eline ulaşınca ağlayarak Ebu Abd’ur Rahman (İbni Mübarek) hakikati söylemekte ve bana nasihat etmektedir demiş. (İbni Kesir, Tefsir; Zehebi, Siyer A’lam’un Nubela, 8/412-413; el-Nücum el-Zahire fi Muluk Mısır ve’l Kahire)

Muhammed ibni İbrahim İbni Ebu Sekine kanalıyla şunu nakleder: Abdullah İbni Mübarek Tarsus'ta bana şu beytleri yazdırdı. Oradan gitmek üzereydi. 170H yılında onu benimle beraber Fudayl ibni İyad'a okudu. Bir rivayete göre de 177H yılında okumuştur:

 

 

 

 

 

 

Fudayl ibni İyad ile Kabe’de biraraya geldim ve ona mektubu (şiiri) verdim. Okuduğunda gözleri ağlamaklı oldu ve şöyle dedi: Ebu Abd’ur Rahman (Abdullah ibni Mübarek) doğru söyledi ve bana içten bir nasihatte bulundu. Daha sonra bana hadis yazıp yazmadığımı sordu. Evet deyince, Ebu Abd’ur Rahman’ın mektubunu getirmenin karşılığı olarak benden şu hadisi yaz dedi ve bana yazdırdı: Mansur ibn’ul Mu’temir’in Ebu Salih’den onun da Ebu Hureyre (radiyallahu anh)’dan rivayetine göre bir adam Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem)’e gelerek şunu sordu: Bana öyle bir hayırlı amel öğretki, Allah yolunda savaşan mücahidlerin elde ettiği hayrı elde edeyim. Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem) namazı aksatmadan kılıp orucunu bozmadan oruç tutabiliyor musun? diye sorunca adam: Ey Allah'ın Rasulü, güç yetiremiyorum dedi. Rasulullah (sallalahu aleyhi ve sellem), nefsim elinde olan (Allah’a) and olsun, buna güçyetirebiliyor olsaydın bile, Allah yolunda savaşan mücahidlerin seviyesine ulaşamazdın! Bilmez misin, mücahidlerin atları bile yaşadıkları müddetçe mücahidler için hayır kazandırır!

Bu manzume İbni Kesir (Tefsir), Zehebi (Siyer A’lem en-Nubela, 8/412) tarafından Hatib İbni Asakir (Tarih Dımeşk)’den alıntılamak suretiyle nakledilmiştir.

Ölüm kendisine yaklaştığında, kölesi Nasır’a: Başımı toza koy der! Nasır bunun üzerine ağlamaya başlar. İbn’ul Mübarek ona: Ne için ağlıyorsun? der. Senin zenginliğin aklıma geldi. Ancak şimdi garip ve fakir olarak can veriyorsun! der. İbn’ul Mübarek: Öyle deme! Ben Allah’a, beni zenginlik içerisinde yaşatıp fakirler gibi ölmeyi diledim. Bana tevhid kelimesini telkin etmeye davet et! Ancak, başka birşeyler konuşmaki son sözüm tevhid kelimesi olsun! der. (Gazzâlî, İhya Ulum ed-Din, 4/482; Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

181H yılında bir gazve dönüşünde Ramazan ayının 13’ünde altmışüç yaşındayken Irak’ın Hit Şehri’nde vefat etmiş ve orada defnedilmiştir. (İbni Halikan, Vefayat'ul Ayan, 3/34; Kadı İyad, Tertib’ul Medarik; İbn'ul Esir, el-Kamil fi't Tarih, 6/159; İbni Kesir, el-Bidaye ve’n Nihaye, Hicretin Yüzseksenbirinci Senesinde Vefat Eden Meşhur Şahsiyetler; Buhari, et-Tarih'ul Kebir, 5/212, # 6749; İbn’ul İmad, Şezerat’uz Zeheb, 1/295-297; İbn'ul Cevzi, Sıfat’us Safve; İbni Hibban, Sikat, # 8767; İbni Sa’d, Tabakat’ul Kebir, # 5815, # 6267; Zehebi, Siyer A’lem’un Nubela, 8/378-421, #4112; İbni Hacer, Lisan’ul Mizan, #4739; İbni Hacer, Tehzib’ul Tehzib, #4657; İbni Hacer, Takrib’ul Tehzib, 320, #3570)

Süfyan ibni Uyeyne’ye ölüm haberi ulaşınca, Süfyan şöyle demiş: "Allah ona rahmet etsin! O; fakih, alim, çokça ibadet eden, zühd sahibi ve cömert bir kimseydi. Çok cesur ve şairdi!. İbn’ul Mübarek ve İbni Ebi Ziyad gibisi bize gelmedi!" (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

 Abdullah ibni Mübarek vefat ettiğinde Fudeyl ibni İyad şöyle dedi: "Allah rahmet eylesin ona! Arkasında kendi gibi birini bırakmadı." (Ebu Nu’aym el-İsfehani, Hilyet’ul Evliya; İbn’ül Cevzi, Sıfat’us Safve)

Abbasi Halife’si Harun Reşid’e ölüm haberi ulaştığında şöyle demiştir: "Alimlerin lideri bugün vefat etti!" (Hatib el-Bağdadi, Tarih’ul Bağdad)

İmam el-Evzai, Ebu Osman el-Kelbi’ye onun hakkında şöyle demiştir: "Onun görmüş olsaydım, bundan çok haz alırdım!" (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

Zehebi şöyle yazmıştır: "Allah’a yemin olsun! Onu Allah için seviyor ve onun hayrını diliyorum. Zira, Allah onu takvalı olmak, çokça ibadet etmek, ihlaslı olmak, çokça cihad etmek, çok büyük bir ilim sahibi olmak, şeyh olmak, dengeli olmak ve övgüye değer sıfatlara sahip olmak ile nimetlendirmiştir." (Tezkiret’ul Huffaz)

İmam Nesai şöyle demiştir: "İbn’ul Mübarek’in dönemimde ondan daha şanlı veyahut daha üstün bir kimse olmadığı gibi, onun sahip olduğundan daha faziletli bir kimse de yoktur." (Kadı İyad, Tertib’ul Medarik)

İbni Mübarek'in katibi Seleme ibni Süleyman, Horasan'da Abdullah denilince, İbni Mübarek'in anlaşılması gerektiğine işaret etmektedir. (İbn'us Salah, Ulum'ul Hadis, 329)

Rüyasında, Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’i gören el-Faryabi, İbn’ul Mübarek ne yapıyor? diye sorar. Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle cevap verir: Allah’ın diğer kullarına tercih ettiği peygamberler, sıddıklar, şehitler ve salihlerle birliktedir ve onlarla arkadaşlık ne kadar da mükemmeldir!" (Bağdadi, Tarih’ul Bağdad)

İbn’ul Mübarek, Allah (subhanehu ve teala)’nın şu buyruğunda geçtiği hal üzere yaşamış ve ölmüştür:
 
إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء

"Kulları içinde ise Allah'tan ancak alim olanlar içleri titreyerek korkar." (Fatır 35/28)

Allah ona rahmet etsin!..

 

Abdullah İbn'ul Mübarek'in itikadi görüşleri