„Z serca świata – Ostrzeżenie Starszych Braci” to film poruszający pod każdym względem. Prosimy młodszych braci, nie niszczcie świata, opamiętajcie się! - ostrzegają Starsi Bracia.
nowe wieści w skrucie lub video od Mama's będę umieszczał nad artykułem i w komentarzach
[video]http://www.youtube.com/watch?v=QuKv5pmH39c[/video]
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dzięki Tobie ten post może być jeszcze lepszy!
Rys.1. Kogi Mama(Szaman)
Film: "Z serca świata – Ostrzeżenie Starszych Braci"
[video]http://video.google.com/videoplay?docid=2657134441269813708&hl=pl[/video]
Rys.2. Zaginione miasto W73^44'19 N11^02'49
Taironowie
Kiedy Hiszpanie Rodrigo de Bastidas i Juan de la Cosa badali w 1501 roku wybrzeża dzisiejszej Wenezueli, wyruszali również w kierunku dzisiejszej Panamy. Prowadzili handel z Indianami z wybrzeża, gdzie zresztą zostawili członka ekspedycji Juana de Bonawenturę, aby nauczył się języka: kupcy muszą opanować język partnerów w interesach, żeby móc ich potem oszukiwać.
Zdobywcy byli wyczuleni na złoto, zrozumieli więc, że Indianie oferują im na handel wymienny również przedmioty z tego metalu.
Rys.3. tairona.org. Sierra Nevada jest sercem świata(Matką)
Najwybitniejszy dziś znawca kultury Taironów, profesor Henning Bischof, pisze o gęstym osadnictwie w rejonie dzisiejszego miasta portowego Santa Marta:
„W wieku XVI i w początkach XVII Sierra Nevada przedstawiała zupełnie inny obraz [...] Ten sam wniosek dopuszczają relacje z ekspedycji i walk, z których wynika, iż Hiszpanie dysponowali lepszymi możliwościami obserwacyjnymi, niż gdyby znajdowali się w zalesionym rejonie górzystym. Za podstawę dowodu, że obraz tych okolic musiał się znacznie zmienić, mogą już służyć dane dotyczące gęstości zamieszkania tych regionów przez ludność indiańską".
Rodrigo de Bastidas osiadł w Santo Domingo – dziś stolicy Republiki Dominikańskiej na wybrzeżach Haiti. W 1524 roku został przez króla hiszpańskiego Karola I wyniesiony do godności gubernatora nowej prowincji Santa Marta. Z oddziałem dwustu-trzystu ludzi gubernator dotarł w czerwcu 1526 r. do Santa Marta, zapadłej dziury na wybrzeżu.
W trakcie kolejnych dziesięcioleci Hiszpanie prawie bez przerwy walczyli z Taironami, którzy rozpaczliwie bronili się przed paleniem i plądrowaniem ich wsi przez białych oraz więzieniem i mordowaniem mężczyzn. Konkwistadorzy, zdobywcy, byli pewni, że ich barbarzyńskie metody są uprawnione przez koronę w Madrycie, która dekretem uczyniła Indian niewolnikami i wyjęła spod prawa – można ich było zabijać albo zmuszać do najniższych posług.
Przeciw „nowoczesnej” broni Hiszpanów Indianie mieli kamienie, drewniane pałki, dzidy oraz łuki i strzały. Strzały były zatrute. Truciznę uzyskiwano z naturalnych źródeł – z soku drzewa manzanilla, rośliny niezwykle trującej, podobnej do gruszy, a pochodzącej z rodziny wilczomleczowatych, rodzącej owoce podobne do jabłek, które dostarczały trującego soku. Strzały były w nim moczone, suszone na powietrzu, a następnie zawijane w liście palmowe, żeby sami strzelcy się nimi przypadkiem nie zadrasnęli. Z kory lian kulczyby pozyskiwali truciznę znaną medycynie pod nazwą kurara. Kurara powoduje porażenie zakończeń nerwów ruchowych, prowadzące do porażenia mięśni kończyn, potem tułowia, a w końcu mięśni oddechowych. Trucizna ta była chętnie stosowana przez Indian do polowania, bo porażona nią zwierzyna była jadalna, jeżeli tylko wycięto mięso wokół rany.
Podczas około stuletniej wojny z Taironami tysiące Hiszpanów zginęło w męczarniach spowodowanych zatrutymi strzałami, ale danina krwi indiańskiej była wielokrotnie większa, zginęły ich dziesiątki tysięcy.
Pełen obrzydzenia wobec brutalności, mimo że przyzwyczajony do okrucieństw, naoczny świadek Juan de Castellanos napisał, że kapitan Miguel Piñol wydał rozkaz, aby „odciąć nosy, uszy i wargi” schwytanym Indianom. Wyrżnięto w pień ponad 70 indiańskich wodzów, zabijano kobiety i dzieci, ścięto również ciężko rannego syna wodza, nie zapomniawszy jednak o jego uprzednim ochrzczeniu.
W końcu Hiszpanie zdobyli kilkaset tysięcy złotych pesos, poza tym kamienie szlachetne i perły. Zniszczono indiańskie osady w Sierra Nevada, nieliczni Taironowie, którzy przeżyli, ukryli się w niedostępnych zatokach na wybrzeżu Morza Karaibskiego.
Kultura Taironów upadła, została zapomniana. Minęły stulecia. Dżungla pochłonęła żyzne niegdyś pola oraz kwitnące osady i miasta. Tylko z plotek można się było dowiedzieć, że w okolicach Santa Marta, w dżungli, gdzieś w górach, żył lud indiański, który uratował przed Hiszpanami złoto, wiele złota.
Kim byli ci wspaniali Taironowie, którzy budowali tak gigantyczne struktury urbanistycznie, a jednak nie potrafili się obronić przed garstką hiszpańskich konkwistadorów?
Dzisiejsi Indianie Kogi, mieszkający na wybrzeżach i w dolinach Sierra Nevada, są najprawdopodobniej bezpośrednimi potomkami Taironów. 
Profesor Gerardo Reichel-Dolmatoff, poświęcił całe lata na studiowanie historii i życia Indian Kogi – odkrył przy tym tak wiele zdumiewających zbieżności między nimi a Taironami, iż można przyjąć, że Indianie Kogi pochodzą od Taironów.
A zatem grupki Taironów przeżyły chyba masakrę dokonaną przez Hiszpanów, zachowały stare tradycje i zwyczaje religijne i przekazały je kolejnym pokoleniom.
Pierwszym, który zajmował się Indianami Kogi w sposób naukowy i wyczerpująco ich opisał, był profesor Preuss. Po tym jak wydobył na światło dzienne relikty w San Agustin, zajął się legendami Indian Kágaba, bo tak nazywali się dawniej Kogi. Preuss odkrył, że Kágaba-Kogi przypisują stworzenie świata pramatce Gauteóvan, która ze swojej miesięcznej krwi stworzyła słońce i wszystko, co istnieje. Od Gauteóvan pochodzą również czterej arcykapłani, praojcowie dzisiejszego rodu kapłańskiego Kogi.
Legenda mówi też o tym, że prakapłani przekazali Indianom kulturę, dali im prawa i kształcili „we wszystkich rzeczach”. Prakapłani mieli swoją ojczyznę w Kosmosie. Prawa dotarły do Indian Kagaba „z zewnątrz”. Powiada się, że gdy prakapłani przybyli, mieli na twarzach maski a w końcu „zdjęli swoje twarze.
Synowie kapłanów dziedziczyli urząd ojców. Wychowywano ich w świątyniach w dziewięcioletnim nowicjacie, aby wiedza ojców przechodziła "nie splamiona" z jednego pokolenia na następne. Najwyżsi kapłani Kágaba-Kogi nazywali się mama. Mama był czymś więcej niż kapłanem. Mama był absolutnym władcą plemienia, jego rozkazy należało ślepo wykonywać. Bez żadnych ograniczeń mógł karać i nagradzać, był bowiem bezpośrednim następcą kosmicznego prakapłana. Jeszcze dziś mama jest przekonany, że ma duchowy kontakt i może się komunikować z Kosmosem.
Aby osiągnąć godność najwyższego kapłana, odbywający nowicjat przez dziewięć lat musieli przebywać zamknięci w całkowitej ciemności pod najsurowszą strażą, aby pod tą klauzurą osiągnąć hiperczułą duchowość pozwalającą na kontakty kosmiczne. Biedni chłopcy nie mogli przez dziewięć lat dotknąć kobiety, wykonywać najmniejszej pracy, używać soli. Tylko o północy podawano samotnym białą fasolę, kartofle, ślimaki – nic, co zawierałoby krew.
Nie tylko pramatka Gauteóvan i czterej kapłani wyłonili się z Kosmosu. Do takich postaci należał również wuj Nivaleue, który zstąpił z nieba i stał się użyteczny dzięki rozpoczęciu uprawiania wielkich pól. Niebiańską postacią był też demon Namsaui. Mity twierdzą, że „zjawiał się w podwójnej wielkości człowieka i zabijał ludzi zimnem, które odeń płynęło, tak że zostawały z nich tylko kości”. O Namsaui mówi się, że jego maska była czerwona, ubranie błękitne, on sam zaś miał nad bardzo długim nosem wyłupiaste oczy. Namsaui był demonem „błyskającym”, czynił grzmoty i spuszczał śnieg na ziemię.
Przed ponad 50 laty profesor Preuss zapisał mit o stworzeniu, przekazany przez Indian Kagaba. Z trzydziestu stron wybrałem najważniejsze wersy, świadczące o tym, że bogowie ci przybyli z Kosmosu i obdarzyli człowieka inteligencją.
Wers 1.: Matka całego naszego plemienia zrodziła nas na początku. Jest ona matką wszystkich rodzajów ludzi i matką wszystkich plemion [...]
Wers 2.: Ona sama jest matką ognia, matką Słońca i Drogi Mlecznej [...]
Wers 12.: Tak więc matka pozostawiła znaki we wszystkich świątyniach. Wespół ze swymi synami Sintaną, Seicakuanem, Aluañuiko i Kultsavitabauyą pozostawiła jako pamiątkę pieśni i tańce.
Wers 13.: Tako powiadali o tym kapłani, ojcowie i starsi bracia.
Potem jest mowa o walkach, które czterej prakapłani wiedli z demonami i zwierzętami. Ciskano „błyskawicami”, latano „na wszystkie strony nieba”, powierzano ziemi nasiona różnych roślin. Noszono boskie maski, jedna z nich została ukryta na pewnej górze:
Wers 30.: Dziś zakłada się ją, aby wpływać na choroby i wszelkie zło, żeby mówili z nią odbywający nowicjat, którzy uczyli się w świątyniach. Powiadali o tym ojcowie, kapłani oraz starsi bracia.
Wers 38.: Tak przeszły stulecia, gdy ten świat wydał ludzi o skłonnościach przeciwnych naturze, takich, że parzyli się oni z wszelkimi rodzajami zwierząt. Matka pożądała syna, ojciec córki, brat siostry z tej samej krwi.
Wers 39.: Ujrzał to wódz Zantana i otworzył wrota nieba, aby deszcz padał przez cztery lata.
Wers 40.: A ponieważ kapłani ujrzeli, iż on to uczynił, kapłan Seizankua zbudował czarodziejski statek i wsadził nań wszystkie gatunki zwierząt: zwierzęta czworonożne, ptaki i wszystkie gatunki roślin. Potem starszy brat Mulkueikai wstąpił na statek i zamknął drzwi.
Wers 41.: A wówczas zaczął padać deszcz czerwony i niebieski i trwał przez lat cztery, a z deszczem powiększały się morza na całym świecie.
Wers 42.: Starszy brat Mulkueikai leżał w czarodziejskim statku, który opuścił się na grzbiet Sierra Negra. Tam brat wyszedł w pobliże i pozostał na Sierra Negra przez dni dziewięć.
Wers 43.: Po owych dniach dziewięciu przeszło dziewięć stuleci, aż wyschły wszystkie morza, jak powiadali kapłani.
Wers 44.: I tak wszyscy źli ludzie zginęli, a kapłani, starsi bracia, wszyscy zstąpili z nieba, na co Mulkueikai otworzył drzwi i wysadził na ziemię wszystkie ptaki i zwierzęta czworonożne, wszystkie drzewa i rośliny. Uczyniły to osoby boskie, zwane ojciec Kalgusiza.
Wers 46.: A we wszystkich świątyniach pozostawili wspomnienie jako pomnik.
Indianie Kogi są głęboko religijni. Ich pojmowanie wiary jest ściśle związane z pojmowaniem porządku i procesów zachodzących we Wszechświecie. Większość wsi ma naczelnika ucieleśniającego autorytet państwa, ale prawdziwa władza jest w rękach mama, miejscowego kapłana. Mężczyźni ci posiadają dokładną wiedzę o plemiennych zwyczajach. Są nie tylko szamanami czy znachorami, lecz jako kapłani przejmują również zadania, które wypełniają po wieloletniej nauce w świątecznych rytuałach.
W trakcie wieloletnich studiów profesor Reichel-Dolmatoff zorientował się, że wszystkie budowle Indian Kogi można zrozumieć wyłącznie w kontekście procesów zachodzących w Kosmosie.
Jeżeli wznoszono taras, dom albo świątynię, to działo się to nie tylko wedle pradawnych założeń: Gdzie jest woda do picia? Gdzie jest światło? Gdzie jest cień? Nie w obiekt „wbudowywano” również kosmiczne związki Indian Kogi z gwiazdami i kalendarzem.
Dla Indian Kogi Kosmos był przestrzenią o kształcie jaja, określoną przez siedem punktów: północ, południe, zachód, wschód, zenit, nadir (punkt po przeciwnej stronie zenitu na sklepieniu nieba) oraz środek. Wewnątrz tak zdefiniowanej przestrzeni znajduje się dziewięć płaszczyzn, siedem światów, z których płaszczyzna środkowa – piąta – wyobraża nasz świat. Według tego wzoru wszystkie świątynie i domy obrzędowe Indian Kogi są modelami Kosmosu.
W środku budowli obrzędowych znajdują się cztery okrągłe półki – jedna nad drugą. Na piątej, na Ziemi, żyją Indianie Kogi – cztery pozostałe prowadzą symbolicznie do Ziemi – jako wizerunek Kosmosu.
Służąc jako pomieszczenia do zgromadzeń religijnych, świątynie Indian Kogi są też obserwatoriami. Są urządzone w ten sposób, że w każdej chwili możliwe jest dokładne określenie daty. Reichel-Dolmatoff podaje następujący przykład:
Mężczyźni i kobiety mieszkają osobno. W każdej wsi tego plemienia wznosi się wielki, okrągły dom mężczyzn, z którego dachu wystrzela ku niebu niczym drzewce chorągwi masywna strzała. Naprzeciwko, po przekątnej, stoi – kobiety nie chcą być przecież za daleko od płci brzydszej – również okrągły dom kobiet. Ze szczytu dachu wystają dwie skrzyżowane belki. Między belkami a strzałą dochodzi do symbolicznego aktu!
Rys. Indianie Kogi uważaja Kosmos za jajowatą przestrzeń o dziewieciu przestrzeniach.
Dokładnie 21 marca, w pierwszy dzień wiosny, strzała z domu mężczyzn rzuca długi cień na ziemię – cień ów leży precyzyjnie między cieniami skrzyżowanych belek domu kobiet: phallus wchodzi do vaginy, symbol wiosny, nasiona trzeba oddać ziemi.
W środku świątyni zwisająca od strzały na dachu gruba lina opada przez cztery płaszczyzny docierając do piątej – powierzchni Ziemi. Arcykapłan mama jest przekonany, że dzięki tej linie ma bezpośredni kontakt z kosmicznymi nauczycielami. 
Rys. Złote Figorki z Tairona - Metropolitan Museum of Art, New York City
„Akceptacja tego co się dzieje, jest tym co założenie kondona na to.” E.T.
Zakceptuj naprawdę to co sie dzieje i bądż szczęśliwy.
Bibliografía
1. Archivo General de la Nación -A.G.N.- (Bogotá, Colombia): Caciques e Indios: t. 6, Empleados Públicos Cauca: t. 21, Juicios Criminales, t. 201, Milicias y Marina: t. 127, Miscelánea Colonia: t. 10, Negros y Esclavos Magdalena: t. 3.
2. AGUADO, Pedro, Recopilación historial (1581) (introducción, notas y comentarios de Juan Friede), 4 Vols., Bogotá, Biblioteca de la Presidencia de Colombia, 1956.
3. ANÓNIMO, "Epítome de la conquista del Nuevo Reino de Granada", en TOVAR PINZÓN, Hermes (comp.), No hay caciques ni señores, Barcelona, Sendai Ediciones, 1988, pp. 163-190.
4. ARÓSTEGUI Y ESCOTO, Joaquín, "Informe de la Visita que practicó a la provincia de Santafé en 1758", en TOVAR PINZÓN, Hermes, et al. (comps.), Convocatoria al poder del número. censos y estadísticas de la Nueva Granada 1750-1830, Bogotá, Archivo General de la Nación, 1994, pp. 229-285.
5. CASTELLANOS, Juan, Historia del Nuevo Reino de Granada, 2 Vols., Madrid, Imprenta de A. Pérez Dubrull, 1886.
6. CIEZA, Pedro, La Crónica del Perú (1553), 3a edición, Madrid, Editorial Espasa-Calpe, 1962.
7. FERNÁNDEZ DE OVIEDO Y VALDÉS, Gonzalo, Historia general y natural de las Indias Islas y Tierra- Firme del Mar Océano (1535-1549), 5 Vols., Madrid, Biblioteca de Autores Españoles, Editorial Atlas, 1959.
8. FERNÁNDEZ DE PIEDRAHITA, Lucas, Historia general de las conquistas del Nuevo Reino de Granada (1688), 4 Vols., Bogotá, Biblioteca Popular de Cultura Colombiana, 1942.
9. FRIEDE, Juan, (comp.), Documentos inéditos para la historia de Colombia, 10 Vols., Bogotá, Academia Colombiana de Historia, 1955-1960.
10. GARCÉS, Jorge A. (comp.), Colección de documentos inéditos relativos al adelantado capitán don Sebastián de Benalcázar 1535-1565, Quito, Publicaciones del Archivo Municipal, 1936.
11. GUTIÉRREZ DE PIÑERES, Eduardo (comp.), Documentos para la historia del departamento de Bolívar, Cartagena, Tipografía de Antonio Araujo, 1889.
12. HEREDIA, Pedro, "Relación de Pedro de Heredia (1533)", en TOVAR PINZÓN, Hermes, (comp.), Relaciones y visitas a los Andes. S. XVI, 4 Vols., Bogotá, Colcultura, Instituto de Cultura Hispánica, 1993-1996, t. II, pp. 367-373.
13. JULIÁN, Antonio, La perla de América. Provincia de Santa Marta (1787), Bogotá, Biblioteca Popular de Cultura Colombiana, 1951.
14. MAQUIAVELO, Nicolás, El príncipe, en MAQUIAVELO, Nicolás, Obras, Barcelona, Editorial Vergara, 1974, pp. 93-240.
15. MORENO Y ESCANDÓN, Francisco Antonio, "Estado del Virreinato de Santafé, Nuevo Reino de Granada" (1772), en COLMENARES, Germán (comp.), Relaciones e informes de los gobernantes de Nueva Granada, 3 Vols., Bogotá, Biblioteca del Banco Popular, 1989, t. I, pp. 153-270.
16. OVIEDO, Basilio Vicente de, Cualidades y riquezas del Nuevo Reino de Granada (1761), Luis Augusto Cuervo, comp., Bogotá, Imprenta Nacional, 1930.
17. POMBO, José Ignacio de, "Informe del Real Consulado de Cartagena de Indias a la Suprema Junta Provincial de la misma" (1810), en MÚNERA, Alfonso (comp.), Ensayos costeños. De la Colonia a la República: 1770-1890, Bogotá, Colcultura, 1994, pp. 79-224.
18. ROBLEDO, Jorge, "Relación de Anzerma" (ca. 1545), en TOVAR PINZÓN, Hermes, (comp.), Relaciones y visitas a los Andes. S. XVI, 4 Vols., Bogotá, Colcultura, Instituto de Cultura Hispánica, 1993-1996, t. I, pp. 335-361.
19. ROSA, José Nicolás de la, Floresta de la santa iglesia catedral de la ciudad de Santa Marta (1742), Barranquilla, Biblioteca Departamental del Atlántico, 1945.
20. SARDELA, Juan Baptista, "Relación de lo que subcedio al magnifico señor capitan Jorge Robledo" (ca. 1542), en TOVAR PINZÓN, Hermes, (comp.), Relaciones y visitas a los Andes. S. XVI, 4 Vols., Bogotá, Colcultura, Instituto de Cultura Hispánica, 1993-1996, t. I, pp. 263-331.
21. SARMIENTO, Pedro, "Relación de lo que subcedio en el descobrimyento de las provincias de Antiochia, Anzerma y Cartago y cibdades que en ellas estan pobladas por el s(eño)r capita(n) Jorge Robledo (1540)", en TOVAR PINZÓN, Hermes, (comp.), Relaciones y visitas a los Andes. S. XVI, 4 Vols., Bogotá, Colcultura, Instituto de Cultura Hispánica, 1993-1996, t. I, pp. 235-262.
22. SILVESTRE, Francisco, "Apuntes Reservados" (1789), en COLMENARES, Germán (comp.), Relaciones e informes de los gobernantes de Nueva Granada, 3 Vols., Bogotá, Biblioteca del Banco Popular, 1989, t. II, pp. 35-152.
23. SIMÓN, Pedro, Noticias historiales de las conquistas de tierra firme en las Indias occidentales (1626), 7 Vols., Bogotá, Biblioteca del Banco Popular, 1981-1982. TOVAR PINZÓN, Hermes (comp.), No hay caciques ni señores, Barcelona, Sendai Ediciones, 1988.
24. _______, (comp.), Relaciones y visitas a los Andes. S. XVI, 4 Vols., Bogotá, Colcultura, Instituto de Cultura Hispánica, 1993-1996.
25. VELASCO, Juan de, Historia del Reino de Quito en la América Meridional (1789), 3 Vols., Caracas, Biblioteca Ayacucho, s.f.
26. AGNEW, John, "Territory", en JOHNSTON, R. J., GREGORY, Derek y SMITH, David M. (eds.), The Dictionary of Human Geography, 3a ed. revisada y actualizada, Cambridge, Basil Blackwell, 1994, p. 620.
27. ARCHIVO GENERAL DE LA NACIÓN (A.G.N.), Tributos. Catálogo e índices, Bogotá, A.G.N., 1992.
28. BARONA BECERRA, Guido y GNECCO VALENCIA, Cristóbal, (eds.), Historia, geografía y cultura del Cauca. Territorios posibles, 2 Vols., Popayán, Corporación Autónoma Regional del Cauca (CRC) - Lotería del Cauca - Universidad del Cauca, 2001.
29. BLANCO BARROS, José Agustín, El norte de Tierradentro y los orígenes de Barranquilla. Estudios y documentos para una geografía histórica del departamento del Atlántico, Bogotá, Banco de la República, 1987.
30. BOND, George Clement y GILLIAM, Angela, (eds.), Social Construction of the Past. Representation as Power, Londres - Nueva York, Routledge, 1994.
31. BOURDIEU, Pierre, Outline of A Theory of Practice (1972), Cambridge, Cambridge University Press, 1993.
32. BRAUDEL, Fernand, El Mediterráneo y el mundo Mediterráneo en la época de Felipe II (1949-1966), 2 Vols., 2a reimpresión, México, Fondo de Cultura Económica, 1987.
33. ________, La historia y las ciencias sociales (1958), 2a ed. en español, Madrid, Alianza Editorial, 1970.
34. BRAY, Warwick, "El Período Yotoco", CARDALE DE SCHRIMPFF, Marianne, BRAY, Warwick, GÄHWILER-WALDER, Theres y HERRERA, Leonor, Calima. Diez mil años de historia en el Suroccidente de Colombia, Bogotá, Fundación Pro Calima, 1992, pp. 75-124.
35. CAILLAVET, Chantal y PACHÓN, Ximena (eds.), Frontera y poblamiento: Estudios de historia y antropología de Colombia y Ecuador, Bogotá, Instituto Francés de Estudios Andinos - Instituto Amazónico de Investigaciones Cient&;amp;;amp;;iacute;ficas y Departamento de Antropología de la Universidad de los Andes, 1996.
36. CARDALE SCHRIMPFF, Marianne (ed.), Calima and Malagana. Art and Archaeology in Southwestern Colombia, Lausana, Suiza, Fundación Pro-Calima, 2005.
37. CODAZZI, Agustín, Viaje de la Comisión Corográfica por el Estado del Cauca. Provincias del Chocó, Buenaventura, Cauca y Popayán, Guido Barona, Camilo Domínguez, Augusto Gómez y Apolinar Figueroa (comps.), Cali, Impresora Feriva, 2002.
38. CORREAL, Gonzalo, y VAN DER HAMMEN, Thomas, Investigaciones arqueológicas en los abrigos rocosos del Tequendama. 12.000 años de historia del hombre y su medio ambiente en la altiplanicie de Bogotá, Bogotá, Banco Popular, 1977.
39. CORREAL URREGO, Gonzalo, "Nuevas evidencias culturales pleistocénicas y megafauna en Colombia", Boletín de Arqueología, año 8, No. 1, Bogotá, Fundación de Investigaciones Arqueológicas Nacionales -FIAN-, 1993, pp. 3-12.
40. DELER, Jean Paul, Ecuador. Del espacio al Estado nacional, Quito, Ediciones Banco Central del Ecuador, 1987.
41. DOMÍNGUEZ, Camilo, "Territorio y región en la Amazonia occidental colombiana. Conceptos básicos", en Memorias del Primer Encuentro de Investigadores del Piedemonte Amazónico, Florencia, Proyecto Promesup - OEA - Colombia - Universidad de la Amazonía, 1997, pp. 3-13.
42. DUNCAN, James S. y DUNCAN, Nancy, "(Re)reading the Landscape", en Environment and Planning D: Society and Space, Vol. 6, Londres, Pion Ltd., 1988, pp. 117-126.
43. GÄHWILER-WALDER, Theres, "Los Inicios de la tradición Sonso", en CARDALE DE SCHRIMPFF, Marianne, BRAY, Warwick, GÄHWILER-WALDER, Theres y HERRERA, Leonor, Calima. Diez mil años de historia en el Suroccidente de Colombia, Bogotá, Fundación Pro Calima, 1992, pp. 127-147.
44. GNECCO-VALENCIA, Cristóbal, Relaciones de intercambio y bienes de élite entre los cacicazgos del Suroccidente de Colombia, en LANGEBAEK, Carl y CÁRDENASARROYO, Felipe (eds.), Caciques, intercambio y poder: interacción regional en el área intermedia, Bogotá, Universidad de los Andes, 1996, pp. 175-196.
45. GIBSON, Charles, Los Aztecas bajo el dominio Español (1974), 2a ed., México, Siglo XXI Editores, 1975.
46. GROOT DE MAHECHA, Ana María, "La Costa Atlántica", en VV. AA., Colombia prehispánica. Regiones arqueológicas, Bogotá, Instituto Colombiano de Antropología, 1989, pp. 17-52.
47. HALBWACHS, Maurice, On Collective Memory (1941-1952), Londres, The University of Chicago Press, 1992.
48. HERNÁNDEZ, Mónica, "Configuración territorial en las provincias de Nóvita y Citará en el siglo XVIII", mecanografiado, trabajo de grado, Bogotá, Universidad Javeriana, carrera de historia, 2005.
49. HERRERA ÁNGEL, Marta, "Calima as part of the Province of Popayán. The Prehispanic Legacy", en CARDALE SCHRIMPFF, Marianne (ed.), Calima and Malagana. Art and Archaeology in Southwestern Colombia, Lausana, Fundación Pro-Calima, 2005, pp. 258-275.
50. ________, Ordenar para controlar. Ordenamiento espacial y control político en las Llanuras del Caribe y en los Andes Centrales neogranadinos, siglo XVIII, Bogotá, Instituto Colombiano de Antropología e Historia - Academia Colombiana de Historia, 2002.
51. ________, "Las divisiones político-administrativas del Virreinato de la Nueva Granada a finales del período colonial", en Historia Crítica, No. 22, Bogotá, Departamento de Historia de la Facultad de Ciencias Sociales de la Universidad de los Andes, juliodiciembre de 2001, pp. 76-103.
52. ________, Ordenamiento espacial y procesos de identificación regional en la sociedad neogranadina. Provincia de Popayán, siglo XVIII, Bogotá, mecanografiado, Informe de Avance, Ministerio de Cultura, 2001.
53. ________, Spatial Ordering and Political Control in the Caribbean Lowlands and Central Andes of Eighteenth-Century New Granada, Syracuse, University of Syracuse, Geography Department, Ph.D. Dissertation, 1999.
54. ________, "El espacio étnico y el espacio provincial", en TOVAR, Hermes, et al., Territorio, población y trabajo indígena. Provincia de Pamplona siglo XVI, Bogotá, Centro de Investigaciones de Historia Colonial - Fondo Mixto de Promoción de la Cultura y las Artes del Norte de Santander, 1998, pp. 13-52.
55. ________, Poder local, población y ordenamiento territorial en a Nueva Granada. El corregimiento de naturales en la provincia de Santafé. Siglo XVIII, Bogotá, Archivo General de la Nación, 1996.
56. HERRERA ÁNGEL, Marta y BONNETT VÉLEZ, Diana, Ordenamiento espacial y territorial colonial en la Región Central neogranadina. Siglo XVIII. Las visitas de la tierra como fuente para la historia agraria del siglo XVIII, en América Latina en la Historia Económica. Boletín de Fuentes, No. 16, México, Instituto de Investigaciones Dr. José María Luis Mora, 2001, pp. 11-32
57. HILL, Jonathan D., (ed.), Rethinking History and Myth. Indigenous South American Perspectives on the Past, Urbana - Chicago, University of Illinois Press, 1998.
58. HOFFMANN, Odile, "Territorialidades y Alianzas: construcción y activación de espacios locales en el Pacífico", en CAMACHO, Juana y RESTREPO, Eduardo (eds.), De montes, ríos y ciudades. territorios e identidades de la gente negra en Colombia, Bogotá, Fundación Natura - Ecofondo - Instituto Colombiano de Antropología, 1999, pp. 75-93.
59. IGAC, Atlas de Colombia, Bogotá, IGAC, 1977.
60. ________, Mapa del Valle del Cauca, 1982, 1:300.000.
61. LANGEBAEK, Carl, Arte precolombino - Culturas, en Gran Enciclopedia de Colombia, Bogotá, Círculo de Lectores, 1993, t. 6, pp. 27-42.
62. LE GOFF, Jacques, El orden de la memoria. El tiempo como imaginario (1977), 1a ed. en español, Barcelona, Paidós, 1991.
63. LÉVI-STRAUSS, Claude, El pensamiento salvaje (1962), 1a reimpresión en español, México, Fondo de Cultura Económica, 1997.
64. LICATE, Jack A., Creation of a Mexican Landscape. Territorial Organization and Settlement in the Eastern Puebla Basin, 1520-1605, Chicago, The University of Chicago, 1981.
65. MELO, Jorge Orlando, "De la nueva historia a la historia fragmentada: la producción histórica colombiana en la última década del siglo", en Boletín Cultural y Bibliográfico, Vol. XXXVI, No. 50-51, Bogotá, Biblioteca Luis Ángel Arango, 1999, pp. 165-184.
66. ________, Historia de Colombia. El establecimiento de la dominación española, Bogotá, Presidencia de la República, 1996.
67. ________, Historiografía colombiana. Realidades y perspectivas, Medellín, Colección de Autores Antioqueños, 1990.
68. OLLILA, Anne, (ed.), Historical Perspectives on Memory, Helsinki, Finnish Historical Society, Studia Historica 61, 1999.
69. PÉREZ, Felipe, Atlas geográfico e histórico de la república de Colombia (antigua Nueva Granada) el cual compendia las repúblicas de Venezuela y Ecuador con arreglo á los trabajos geográficos del general de ingenieros Agustín Codazzi, París, Imprenta Lahure, 1889.
70. PIEDRAHITA, Diógenes, Historia de Toro (ca. 1937), 2a ed. ampliada, Cali, Imprenta Departamental, 1954.
71. PLAZAS, Clemencia, et al., La sociedad hidráulica Zenú. Estudio arqueológico de 2.000 años de historia en las llanuras del Caribe colombiano, Bogotá, Banco de la República, 1993.
72. PLAZAS, Clemencia y FALCHETTI, Ana María, "Tradición metalúrgica del Suroccidente Colombiano", en Boletín Museo del Oro, No. 14, Bogotá, Banco de la República, 1988, pp. 1-32.
73. RAPPAPORT, Joanne, The Politics of Memory. Native Historical Interpretation in the Colombian Andes, Cambridge, Cambridge University Press, 1990.
74. REICHEL-DOLMATOFF, Gerardo, Arqueología de Colombia (1986), 2a ed., Bogotá, Biblioteca Familiar de la Presidencia de la República, 1997.
75. ________, Datos histórico-culturales sobre las tribus de la antigua gobernación de Santa Marta, Bogotá, Banco de la República, 1951.
76. RESTREPO TIRADO, Ernesto, Historia de la provincia de Santa Marta (1929), Bogotá, Colcultura, 1975.
77. ROMOLI, Kathleen, "El Alto Chocó en el siglo XVI (Parte I)", en Revista Colombiana de Antropología, Vol. XIX, Bogotá, Instituto Colombiano de Antropología, 1975, pp. 9-38.
78. SACK, Robert David, "El Significado de la territorialidad", en PÉREZ HERRERO, Pedro, (comp.), Región e historia en México 1700-1850, México, Universidad Autónoma Metropolitana, 1991, pp. 194-204.
79. ______, Human Territoriality. Its Theory and History, Cambridge, Cambridge University Press, 1986.
80. SCHOTTELIUS, Justus Wolfram, Die Grundung der Stadt Santa Fe de Bogotá am 6 August 1538, Berlín, Ibero-Amerikanisches Archiv, Vol. XII, 1938-1939, pp. 167-196.
81. TOVAR, Bernardo (ed.), La historia al final del milenio. Ensayos de historiografía colombiana y latinoamericana, 2 Vols., Bogotá, Universidad Nacional de Colombia, 1994.
82. TOVAR PINZÓN, Hermes, "El Estado colonial frente al poder local y regional", Nova Americana No. 5, Torino, Guilio Einaudi Editore, 1982, pp. 39-77.
83. TOVAR PINZÓN, Hermes, et al., Territorio, población y trabajo indígena. Provincia de Pamplona siglo XVI, Bogotá, Centro de Investigaciones de Historia Colonial y Fondo Mixto de Promoción de la Cultura y las Artes del Norte de Santander, 1998.
84. VALENCIA LLANO, Alonso (dir.), Historia del Gran Cauca. Historia regional del Suroccidente colombiano, Cali, Universidad del Valle, 1996.
85. VAN DER HAMMEN, Thomas y CORREAL URREGO, Gonzalo, "Mastodontes en un humedal pleistocénico en el valle del Magdalena (Colombia) con evidencias de la presencia del hombre en el peniglacial", Boletín de Arqueología, Vol. 16, No. 1, Bogotá, Fundación de Investigaciones Arqueológicas Nacionales, 1993, pp. 4-36.
86. VARGAS, Patricia, "Propuesta metodológica para la investigación participativa de la percepción territorial en el Pacífico", en CAMACHO, Juana y RESTREPO, Eduardo (eds.), De montes, ríos y ciudades. Territorios e identidades de la gente negra en Colombia, Bogotá, Fundación Natura - Ecofondo - Instituto Colombiano de Antropología, 1999, pp. 143-176.
87. VERGARA Y VELASCO, Francisco Javier, Nueva geografía de Colombia (1901), 3 Vols., Bogotá, Publicaciones del Banco de la República, Archivo de Economía Nacional, 1974.
88. WEBER, Max, Economía y sociedad (1922), 3a reimpresión, 2 Vols., México, Fondo de Cultura Económica, 1977.
89. WEST, Robert, Las tierras bajas del Pacífico colombiano (1957), Bogotá, Instituto Colombiano de Antropología e Historia, 2000; los capítulos V y VI de esta obra fueron publicados también en Cuadernos de Geografía. Revista del Departamento de Geografía, edición especial 2000, Bogotá, Universidad Nacional de Colombia, 2000, pp. 165-254.
90. _____, La Minería de aluvión en Colombia durante el período colonial (1952), Bogotá, Universidad Nacional de Colombia, 1972; una nueva edición, que incluye los mapas que no fueron publicados en la edición de 1972, en Cuadernos de Geografía. Revista del Departamento de Geografía, edición especial 2000, Bogotá, Universidad Nacional de Colombia, 2000, pp. 10-164.
91. YBOT LEÓN, Antonio, La arteria histórica del Nuevo Reino de Granada (Cartagena-Santa Fé 1538-1798), Bogotá, Editorial ABC, 1952.
Licencja: Creative Commons