Dla ajurwedy kluczowe jest pojęcie trzech dosz, czyli trzech podstawowych typów konstytucji człowieka. Te trzy konstytucje to vata, pitta i kapha
Dosze – trzy podstawowe typy humorów biologicznych, które określają indywidualną konstytucję człowieka.
Każdy z nas rodzi się ze swoją indywidualną konstytucją; pozostaje ona niezmienna przez całe życie. Choć wyróżniamy trzy główne typy zależne od dominującej doszy, istnieją również rozmaite kombinacje dosz. Na przykład u danej osoby w jednakowym stopniu mogą występować dwie dosze. Celem poniższych wskazówek nie jest tworzenie stereotypów, lecz jedynie przedstawienie typowych cech i skłonności osób o określonej konstytucji.
Vata
Pochodzenie: eter i powietrze
Atrybuty: sucha, zimna, lekka,ruchoma, subtelna, twarda, szorstka, zmienna i przejrzysta.
Siedziba: okrężnica, biodra, uda, uszy i kości oraz zmysł dotyku
To najsilniejsza ze wszystkich dosz. Sama w sobie jest siłą życiową, w największym stopniu przyczyniającą się do powstawania chorób. Kontroluje wszelkie ruchy, przenosizarówno pitta, jak i kapha.
Vata w stanie naturalnym podtrzymuje energię woli, wdechu, wydechu, ruchu, wyzwalanie impulsów, równowagę tkankową, ostrość zmysłów. W nadmiarze wywołuje suchość, ciemne przebarwienia, pragnienie ciepła, dreszcze, rozdęcie, zaparcia, osłabienie, bezsenność, przytępienie zmysłów, niespójność mowy oraz zmęczenie.
Jej główną siedzibą jest okrężnica, w której się gromadzi i wywołuje choroby oraz przez którą może być bezpośrednio wydalana z ciała.
Osoby o konstytucji vata zazwyczaj mają słabe ciało. Ich klatka piersiowa jest płaska, a żyły i ścięgna są widoczne. Osoby te mają zazwyczaj dość ciemną cerę z pieprzykami oraz zimną, szorstką, suchą lub popękaną skórę.
Zasadniczo osoby typu vata są albo wysokie, albo niskie, mają cienkie kości, a ponieważ ich mięśnie są słabo rozwinięte, wyraźnie zaznaczają się u nich stawy.
Włosy są często kręcone i rzadkie, a rzęsy cienkie. Ich oczy bywają małe, ruchliwe, niekiedy zapadnięte i bez połysku, a spojówka sucha i ciemna. Paznokcie mogą być kruche lub szorstkie, nos zaś haczykowaty lub zadarty.
Osoby vata mają zmienny apetyt i nieregularne trawienie; niekiedy z łatwością konsumują duży posiłek, innym razem w ogóle nie mają apetytu. Lubią ciepłe napoje. Ich mocz jest niezbyt obfity, a kał suchy, twardy, w niewielkiej ilości; mają tendencję do zaparć. Rzadko pocą się obficie. Ich sen jest lekki, przerywany i krótki. Często mają zimne ręce i stopy.
Osoby o tej konstytucji są zazwyczaj kreatywne, aktywne, czujne i niespokojne. Szybko mówią i poruszają się, ale z łatwością się męczą. Z psychologicznego punktu widzenia osoby vata są bystre, lecz często mają krótką pamięć i bywają roztargnione. Z łatwością przystosowują się do zmian, ale czasem brak im zdecydowania i cierpliwości. Powinny nad sobą pracować, by rozwijać wytrzymałość, pewność siebie i śmiałość. Mogą mieć skłonności do nadmiernego myślenia i zamartwiania się. Często są nerwowe, doświadczają znaczących lęków i niepokojów.
Zalecanym preparatem ziołowym dla osób o tej konstytucji jest ashwagandha To najlepsze zioło odmładzające, przede wszystkim oddziałujące na mięśnie przyspieszając ich rozwój, szpik kostny i nasienie.
Fragment książki "Joga ziół" David Frawley
Po więcej informacji zapraszamy na a-ajurweda.pl