W wieku sześciu lat chciałem zostać kucharką. Kiedy miałem siedem Napoleonem. Odtąd moja ambicja nie przestawała rosnąć, podobnie jak moja mania wielkości.
Salvadora Daliego najlepiej określają jego własne słowa
Jeden z najbardziej kontrowersyjnych malarzy. Szokował swoimi nowatorskimi obrazami jak i obrazoburczym zachowaniem. Ekstremalnie dumny ekstrawertyk – mówi o sobie: Czy jestem pyszny? Pysznię się paradą pychy, którą urządza we mnie geniusz.
Salvador Felipe Jacinto Dali rodzi się rankiem11 maja 1904 roku, w Figueras. Imię dostaje po zmarłym przed jego narodzinami bracie. Gdy miał pięć lat rodzice zabrali go na grób jego brata i powiedzieli, że jest reinkarnacją zmarłego Salvadora. Przez całe życie będzie cierpieć na uczucie rozdwojenia samego siebie. "Wszystkie te ekstrawagancje, na które sobie pozwalam, te popisy szalone są stałą tragedią mego życia. Chce sobie udowodnić, ze nie jestem bratem zmarłym, ale bratem żywym"
Salvador był dzieckiem pełnym wyobraźni. Jego talent artystyczny był widoczny już w dzieciństwie. Lekcje rysunku zaczął pobierać w wieku dziesięciu lat, a mając lat czternaście zaczął z sukcesem wystawiać swoje obrazy. Jego pierwsze zauroczenie to impresjonizm.
Gdy Dali ma 16 lat umiera jego ukochana matka. Ojciec żeni się z siostrą swojej zmarłej żony.
Salvador wstępuje do Królewskiej Akademii Sztuki w Madrycie. Egzaminy zdaje celującą, uzyskując pochwałę komisji. Niestety dobry początek nie gwarantuje dobrego końca. Dali jest dwukrotnie wydalany z szkoły, nigdy nie podchodzi do egzaminów końcowych, uważając, że jest bardziej wykwalifikowany niż egzaminatorzy,
Mimo dumy Salvadora i jego surrealistycznych arcydzieł trzeba przyznać, że był mistrzem w rysowaniu realistycznym zanim zaczął zgłębiać bardziej oryginalne gatunki malarstwa. Jak sam mówił: „Aby być surrealistą trzeba spędzić całe swoje życie na malowaniu oczu i nosów”. Jeśli możemy wnioskować jak osiągnąć sukces, to zanim zaczniesz tworzyć fantastyczne światy, zacznij pracować nad wiernym odtwarzaniem rzeczywistości.
Więc niech was nie zdziwią słowa Salvadora,świadczące o tym że był lepszy niż profesorowie. Dali był doskonale technicznie przygotowany, posłuchajcie jego porady: „Jeśli nie macie zamiaru studiować anatomii, sztuki rysunku i perspektywy, matematyki i estetyki oraz nauki o barwach, pozwólcie, że powiem wam, iż jest to bardziej objaw lenistwa niż geniuszu.”
W roku 1928 udaje się do Francji, gdzie spotkał artystów, którzy wywarli na nim ogromne wrażenie Picassa, Joana Miro i Andre Bretona (twórcę ruchu surrealistycznego).
Rok później poznaje kobietę swojego życia Galę (Elena Ivanovna Diakonova). Stała się jego towarzyszką, muzą, miłością, modelką, opiekowała się również finansami artysty. Dali pozostanie w niej zakochany do końca życia, sygnuje wiele swoich obrazów podpisem Dali-Gala, pisze dla niej wiersze.
Skutkiem związku z Galą jest kłótnia z ojcem, który wygania Daliego z rodzinnego Domu. Młody malarz z Galą zamieszkują w starej, zniszczonej chacie rybackiej, która w następnych latach stanie się ich ukochaną willą.
Premiera drugie filmu stworzonego razem z Bunuelem, „Złoty wiek” kończy się skandalem, prawicowi ekstremiści niszczą część kina.
Dali zaczyna koncentrować się na stylu, który uczyni go sławnym: surrealizmie. Obrazy przedstawiające nieistniejące pejzaże inspirowane snami, podświadomością, stanami, które opisywał w swoich działach Freud. Najsłynniejszym obrazem Daliego z tamtego okresu jest „Uporczywość pamięci” (w oryginale język hiszpański: La persistencia de la memoria), łączący nadmorski pejzaż z surrealistycznymi roztapiającymi się zegarkami.
Tworzy własną technikę malowania nazywa ja metodą paranoiczno –krytyczną, stara się łączyć kilka obrazów na jednym płótnie wykorzystując iluzje optyczną.
Przykładem jest obraz „Łabędzie Odbijające Słonie” (w oryginale język hiszpański „Cisnes que se reflejan como elefantes”), przedstawia grupę łabędzie, których odbicie w wodzie jeziora tworzy iluzję słoni.
Kariera Daliego zaczyna się od pierwszej wystawy jego obrazów w 1933 roku w Nowym Yorku. Rok później za 500 dolarów pożyczonych od Pablo Picassa wyrusza na podbój Nowego Yorku.
Dali staje się modny wśród wyższych sfer Nowego Yorku. Jego szokujące obrazy, jak i jego ekstrawaganckie zachowanie przyciąga szukającą wrażeń publiczność. Na jednym z bali przebierańców, Dali pojawił się w stroju „wystawy sklepowej z małym biustonoszem, zaś Gala ubrana była w spódnice z czerwonego celofanu, w zielony staniczek, we fryzurze celuloidowej lalki i homarem jako nakryciem głowy oraz z czarnymi skrzydłami ozdobionymi białymi rękawiczkami.
Widzowie do tego stopnia spodziewali się, że Salvador będzie szokował i grał, że gdy zaczyna dusić się w swoim źle ubranym hełmie z przebrania nurka, zaczynają klaskać, myśląc, że to część przedstawienia.
Jak sam mówi o sobie: „Od wariata różni mnie tylko to, że ja nim nie jestem”. Jest metoda w tym szaleństwie: Im więcej skandalu tym więcej sprzedanych obrazów. Dali zaczyna niszczyć wystawę, na skutek czego następnych dwadzieścia jeden obrazów sprzedanych.
W 1940 roku Salvador z żoną przenoszą się na stałe do Nowego Yorku. Dala zaczyna szukać innych środków wyrazu, tworzy scenografię, biżuterię, reklamy, okładki książek, zaczyna pracować z Disneyem nad filmem animowanym Destino (co ciekawe jego produkcję zakończono dopiero w 2003 roku).
Wybuch bomb nad Hiroszimą i Nagasaki zmienia Salvadora, od tej pory bomba atomowa i rozpad atomu będzie powracającym tematem w jego działach. Po tych wydarzeniach Dali staje się coraz bardziej religijny, pocieszenia szukając w powrocie do katolicyzmu. W jego późniejszych dziełach można będzie znaleźć nawiązania do sakralnej ikonografii.
Powrót do ukochanej Katalonii w Hiszpanii 1948 roku oznacza nowy etap w życiu. Będzie brać inspirację z różnorodnych źródeł oraz eksperymentować z coraz to innymi materiałami.
Obserwowanie postępu naukowego – fal i cząsteczek, badań nad czwartym wymiarem, które skutkują obrazami zawierającymi czterowymiarową wersję sześcianu.
Trzy fascynacje Daliego – religię, DNA oraz matematyka czwartego wymiaru możemy zaobserwować w obrazie Ukrzyżowanie (Corpus Hypercubus), przedstawiającego Jezusa ukrzyżowanego do rozwijającego się w trójwymiarowej przestrzeni hipersześcianu.
W tym okresie powracający motyw obrazów to róg nosorożca, który Salvador uważa za przykład idealnej spirali logarytmicznej.
Testował wykorzystanie spektroskopii i holografii do tworzenia sztuki.
Nagrywa reklamę telewizyjną czekolady Levin i projektuje logo Chupa-Chups.
Tworzenie obrazów kończy się wraz z śmiercią Gali. Żona Salvadora umiera 10 czerwca 1982 roku. W maju roku następnego Dali rysuje swój ostatni obraz „Jaskółczy Ogon”. Śmierć ukochanej pozbawia chęci życia pisarza, pogrąża się coraz bardziej w szaleństwie, uważa się za nieśmiertelnego, specjalnie odwadnia się, aby wpaść wstań sztucznej hibernacji.
Salvador Dali umiera 23 stycznia 1989.
Pozostawił po sobie ogromną kolekcję wspaniałych dzieł, kreował nowe kierunki w sztuce, nieustannie eksperymentował. Pozostanie w pamięci ludzi jako jeden z największych malarzy świata.