Kruszące materiały wybuchowe składające się z substancji palnych nasyconych ciekłym tlenem
|
||||
Artykuł dodany przez: Tchemik (2006-04-15 21:57:52) Oksylikwity Oksylikwity są mechanicznymi mieszaninami paliwa z ciekłym utleniaczem – ciekłym powietrzem lub tlenem. Ze względu na to, iż łatwiej wykroplić z powietrza tlen (tw=-182,5 °C) niż samo powietrze, którego głównym składnikiem jest azot (tw=-196 °C), częściej do otrzymywania oksylikwitów używa się czystego skroplonego tlenu. Najłatwiejsze w pobudzeniu są takie oksylikwity, w których skład wchodzą paliwa zawierające dużą ilość wodoru, dlatego też łatwiej pobudzić oksylikwit zawierający mączkę korkową niż taki który oparty jest na sadzy lub składniku zawierającym dużo tlenu. Naboje z paliwa wykonuje się w otoczkach papierowych lub z tkaniny i tuż przed użyciem zanurza w ciekłym tlenie w celu odpowiedniego nasycenia naboju utleniaczem. K = Qt / Qn Podobnie oznacza się wskaźnik najkorzystniejszej zawartości tlenu, czyli wskaźnik bilansu tlenowego K’ = Qt’ / Qngdzie Qt to ilość tlenu potrzebna do całkowitego spalenia paliwa w naboju. Naboje nasycone tlenem posiadają zmienną ilość tlenu. Tuż po zanurzeniu i całkowitym nasyceniu posiadają go w nadmiarze, lecz stan ten dość szybko się zmienia. W zależności od zastosowanego paliwa, czas w którym MW może być odstrzelony jest ograniczony. Im drobniejszy jest materiał paliwa, tym czas, w którym nabój jest zdolny do strzału jest dłuższy. Związane jest to głównie z porowatością substancji paliwowej. Czas przydatności oksylikwitów zależy także od średnicy zastosowanego ładunku, dlatego nie wykonuje się naboi o średnicy mniejszej od 30 mm. Przyjmuje się że czas zdolności do detonacji oksylikwitu na wolnym powietrzu sięga maksymalnie kilkudziesięciu minut. Wrażliwość oksylikwitów na uderzenie o tarcie zbliżona jest do wartości określonych dla dynamitów. Czułość na uderzenie zależy głównie od składu pochłaniacza i zastosowanych w nim domieszek. Najbardziej czułe okazują się oksylikwity oparte na sadzy. Jak dla większości MW wrażliwość na uderzenie maleje wraz ze wzrostem wilgoci. Domieszki substancji paliwowych typu węglowodorowego zwiększają wrażliwość na bodźce mechaniczne. Podobnie wpływa zawartość siarki w paliwie. Naboje oksylikwitów zapalone na powietrzu spalają się dość spokojnie, ostrym, jasnym płomieniem. Przy zapaleniu w otworze strzałowym zachowują się różnie w zależności od rodzaju paliwa, długości otworu i przyłożonego płomienia. Wrażliwość niektórych oksylikwitów na uderzenie |
[kg] Wysokość spadku
[cm] Sadza gazowa 26,5 2,5 Sadza acetylenowa 26,5 17,5 Mączka drzewna 26,5 45,0 Mech 20,0 60,0 Węgiel aktywny + 20% Al 20,0 50,0 Mączka torfowa 20,0 75,0 Węgiel aktywny + 10% S 20,0 25,0 Węgiel aktywny + 10% oleju mineralnego 20,0 30,0 Węgiel brunatny 20,0 40,0 Węgiel aktywny + 10% P 20,0 5,0
Prędkośc detonacji oksylikwitów wynosi od 3500 do 6200 m/s i zależy od następujących parametrów:
rozdrobnienia i porowatości paliwa – im drobniejszy i bardziej porowaty pochłaniacz tym większa prędkość detonacji,
otoczenia ładunku oksylikwitu – w otworze strzałowym D jest większa o 15-20% niż na wolnym powietrzu,
zawartości tlenu – największą prędkość detonacji uzyskujemy przy zerowym bilansie tlenowym.
Prędkości detonacji wybranych oksylikwitów
Paliwo Prędkość detonacji
[m/s] Sadza gazowa 5000 Sadza acetylenowa 4320 Ziemia okrzemkowa (60%), ropa naftowa (40%) 3200 MgCO3 (60%), ropa naftowa (40%) 4000 Mech (MESH 80) 2600 Mech (MESH 250) 3300 Mączka korkowa (MESH 80) 3030 Mączka korkowa (MESH 200) 3200 Węgiel aktywny (MESH 80) 3500 Węgiel aktywny (MESH 250) 4330 Sadza z lampy naftowej 6000
Badania siły kruszącej metodą Kasta wykazały, że oksylikwity znajdują się gdzieś pomiędzy dynamitami a MW amonow-salterzanymi. Największą siłę wybuchu wykazały oksylikwity z paliwami węglonośnymi jak: sadza, korek, mączka drzewna, paliwa ciekłe etc. Siła krusząca wzrasta w miarę powiększania miałkości pochłaniacza
Kruszność (metoda Kasta) dla wybranych oksylikwitów
Paliwo Skrócenie walca miedzianego
[mm] Kruszność wg piorunianu rtęci
[%] Sadza 2,35 47 Mączka korkowa 2,35 47 Mączka drzewna 2,25 45 Torf 2,20 45 Żelatyna wybuchowa 5 100
Siłę działania oksylikwitów nie bada się w bloku Trauzla, lecz jedynie w wahadle balistycznym. Najlepszy efekt zaobserwowano przy zerowym bilansie tlenowym i zastosowaniu pochłaniaczy zawierających duży procent wodoru i tlenu. Względną siłę działania określa się w stosunku do wychylenia wahadła dla 40 % dynamitu.
Względna siła działania w wahadle dla wybranych oksylikwitów
Paliwo Odchylenie wahadła na 1g ładunku
[cm] Względne wychylenie wahadła
[%] Sadza gazowa 0,15 116 Ziemia okrzemkowa (60%), ropa naftowa (40%) 0,09 90 MgCO3 (60%), ropa naftowa (40%) 0,07 72 Pył węgla kamiennego (55%), ziemia okrzemkowa (45%) 0,09 95 Sadza gazowa (80%), FeSi (20%) 0,13 94
Oksylikwity przeżywały okres swojej świetności w okresie II wojny światowej, kiedy górnictwo cierpiało na niedobór materiałów wybuchowych. Zastosowano je także w technice wojskowej. ZSRR elaborowało bomby mchem, który zalewano ciekłym tlenem przy zastosowaniu korpusów żelbetowych. Bomby takie były zdolne do użytku przez okres 3-4 h a ich siła działania zbliżona była do bomb elaborowanych 50 % amatolem.
Tchemik
adres tego artykułu: http://www.vmc.org.pl /articles.php?id=206
Źródło: Tchemik