Ojczyzną jedwabiu są Chiny.To tam prawdopodobnie przed około 5000 lat zaobserwowano oprzedzajacą się gąsiennicę jedwabnika.
Za czasów rzymskich, Rzymianie wymieniali jeden funt chińskiego jedwabiu na funt złota.To z Chin przemycono jajeczka jedwabników do Europy, poczatkując jednoczesnie produkcje jedwabiu na obszrach śródziemnomorskich.
Obecnie najważniejszymi krajami produkującym jedwab są: Japonia, Chiny, Indie, Kraje b. ZSRR, Korea, oraz w Europie:Włochy, Francji, Polsce.
Hodowla jedwabnika
Jedwabnikiem hodowlanym jest jedwabnik morwowy.Gąsiennica owada odżywia się liśćmi drzewa morwowego. Po około 30 dniach zaczyna się przekształcać tworząc oprząt, który może mieć długośc około 3000 m. Oprzęd nazywa się kokon. Po około 14 dniach gąsiennica przeobraża się w motyla. Przy hodowli nie dopuszcza się do przeobrażenia poczwarki w motyla i przedziurawieniu kokonu. Zebrane kokony poddaje się zamarzaniu traktując gorącą parą lub gorącym powietrzem.
Budowa włókna
Nić jedwabna zbudowana jest z białka zwanego fibroiną, które polaczone są substancją klejaca zwaną serycyną. Serycyna rozpuszcza sie w wodzie, nadaje ona kokonowi naturalna barwę.
Pozyskiwanie włókna
W celu rozpuszczenia serycyny kokony wrzuca się do gorącej wody, odnajduje się końce włokien a następnie rozwija się kokony. Ze względu na to, że pojedyńcze nitki są zbyt cieńkie rozwinięte nitki z 7 - 10 kokonów łączy się tworząc greżę.
Greża - jest to jedwab ze środkowej części kokonu o długości około 1000 metrów.
Jedwab szapowy - są to dłuższe włókna z tej części kokonu, która nie da się rozwinąć.
Bureta - są to krótkie włókna odpadowe pozostałe po tworzeniu przędzy szapowej.
Fryzon - cienka splątana warstwa włókien zdjęta z początku i końca kokonu.
Właściwości jedwabiu
Właściwości fizyko - mechaniczne
Właściwości użytkowe | |
Izolacyjność | Jedwab jest chłodny w dotyku, a zarazem zatrzymuje ciepło. |
Higroskopijność |
Podobnie jak wełna może przyjąć ilość pary odpowiadającą 1/3 własnej masy, nie sprawiając wrażenia wilgotnego. |
Wrażenia dotykowe - grubość i chwyt |
Jedwab jest bardzo przyjemny w dotyku ze względu na jego cienkość i miękkość.Najważniejszymi cechami jedwabiu pozbawionego substancji kleistych są: jedwabny połysk, cienkość włókien i przyjemne wrażenie w dotyku. |
Barwa i połysk |
Ładny połysk, tzw. "jedwabisty".Barwa zależy od rasy jedwabnika, przeważnie bywa biała, kremowa lub żółta. |
Inne ważne właściwości | |
Wytrzymałość | Wytrzymałość, bardzo duża. |
Sprężystość |
Jedwab jest bardzo sprężysty, dzięki temu wyroby wykonane z jedwabiu nie gniotą się. |
Właściwosci elektrostatyczne |
Jedwab prawie się nie elektryzuje, ponieważ jest ciągle jest wilgotny. |
Kształt włókna | ![]() przekrój poprzeczny, zbliżony do trójkąta - patrz czerwone kółko. |
Spalanie |
Jedwab pali się powoli, małym, gasnącym płomieniem. Wydziela zapach palonych włosów (rogów). |
Właściwości chemiczne
Ponieważ włókno jedwabiu jest zbudowane z białka, więc ich właściwości chemiczne są podobne do właściwości innych włókien białkowych.
Zastosowanie
tkaniny sukienkowe tkaniny ubraniowe tkaniny wizytowe bielizna osobista koszule nocne bielizna pościelowa krawaty apaszki parasole sztuczne kwiaty tkaniny dekoracyjne tapety dywany nici
Źródło: Marek Mończyk