• 3. Amed Uluslararası Film Festivali, 8 yıllık kayyum dönemi ardından 84 filmle yeniden sinemaseverlerle buluşuyor. Tertip Komitesi’nden Sîpan Dağdeviren, “Amacımız, sansürlenen, ötekileştirilen, gösterim alanı bulamayan filmleri festivalde göstermektir” dedi.

ROJHAT ABİ/AMED

 

“Dünya hikayelerle bir arada” şiarıyla düzenlenen 3. Amed Uluslararası Film Festivali 7 Aralık’ta başladı. Festival Komitesinden Sîpan Dağdeviren, festivalin 8 yıl aradan sonra düzenlendiğine dikkat çekerek, “Amacımız, sansürlenen, ötekileştirilen, gösterim alanı bulamayan filmleri festivalde göstermektir” dedi.

 

Ortadoğu Sinema Akademisi ile Amed Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde 2012 yılında birinci edisyonu düzenlenen Uluslararası Amed Film Festivali’nin ikincisi ise 2016 yılında düzenledi. Akabinde Amed Büyükşehir Belediyesi’ne atanan kayyumlar nedeniyle festival sekiz yıl boyunca yapılamadı. Bu yıl 3’üncüsü yapılan festival, Amed Büyükşehir Belediyesi ve Sînebîr ortaklığında düzenleniyor.

 

 

Rê sergisiyle açıdı

Çand Amed Kongre Merkezi’nde gerçekleştirelen festivalin açılışına yüzlerce kişi katıldı. İlk olarak yönetmen Yılmaz Güney’in “Rê/Yol” filminin yolculuğunu anlatan, yapımcı Edi Hubsmidt’in “Yol-Bir Sürgün Hikayesi” kitabından esinlenerek hazırlanan “Rê” sergisi gerçekleştirildi. Sanatçıların fotoğraf, video, resim gibi çeşitli disiplinlerde ürettiği ürünler sergilenirken, filme ait görseller ve Hubsmidt’in kitabındaki fotoğraflar da sergide yer aldı. Rojhilatlı sanatçılar Alî Akbar Moradî ve Aziz Kangarlu’nun performası da beğeni topladı. Ayrıca Çayan Demirel ve Ayşe Çetinbaş’ın yönettiği “Kardeş Türküler ile 30 Yıl” belgeselinin gösterimi yapıldı.

 

 

Kayyum engel olamadı

14 Aralık’a kadar sürecek festivalin üçüncü edisyonunda yerli ve yabancı yapımlar dahil toplamda 84 film sinemaseverlerle buluşacak.  Amed’de uluslararası bir film festivalinin yapılmasının oldukça önemli olduğunun altını çizen Sîpan Dağdeviren festivalin geçmişine dair şunları söyledi: “Festivalimizi en son 2016'da gerçekleştirdik. 2016'da neredeyse hazırlıklarımızı bitirdikten sonra kayyum atandı halkın iradesi gasp edildi. Biz de ne yapalım, nasıl yapalım üzerine tartışma yürüttük. Sonrasında ise ‘sınırsız sinema’ sloganıyla yola çıktık.

 

Roma'da, Kıbrıs'ta gösterimler yaptık. Burada ise birçok sendikanın ve odanın desteğiyle farklı mekanları kullanarak festivalimizi devam ettirdik. Aslında o festivalde sınırın dışına çıkılmış oldu. Büyük bir coşkuyla başladı, büyük bir coşkuyla bitti.”

 

8 yıl sonra yeniden

3. festivalin ancak aradan 8 yıl geçtikten sonra düzenlenebildiğine işaret eden Dağdeviren, bunun nedenini ise şöyle özetledi: “Festival yapmak gerçekten ciddi bir yük. Misafirlerin gelişinden tutun, telif haklarına, workshoplara kadar büyük bir maliyet gerekiyor ve bundan dolayı yapamadık. Çünkü kayyum vardı, Kürtler üzerinde baskılar sürüyordu ve sekiz yıl boyunca festival yapamaz duruma geldik. Tabii biz Ortadoğu Sinema Akademisi olarak üretimlerimize de devam ettik. Kısa filmler, belgeseller ve uzun metrajlı birçok film çektik ama festival yapmakta zorlandık.”

 

 

Sansürsüz festival

Kürt sinemacılarının neredeyse hiç destek almadan ürün ortaya çıkarttıklarını bu yüzden festivalde Kürt sinemasına öncelik verceklerini belirten Dağdeviren konuşmasına şu şekilde devam etti: “Önceliğimiz Kürt sineması olacak çünkü Kürt sineması destek almıyor. Yapım aşamasında da destek almıyor. Dağıtım aşamasında da destek almıyor. O yüzden asıl önceliğimiz Kürt sineması. Kürt sinemasına öncelik verdiğimiz için hem yarışma bölümü hem de projelere destek bölümü var. Ulusal bazda projelere destek veriyoruz. Amed hem politik anlamda hem de sanatsal anlamda Kürdistan’da ayrı bir yere sahiptir. Bu kente düzenlenen festivalde de hiç sansür olmaz.

 

Jüri kendi istediği filmi seçebilir. Özellikle de Türkiye'de de başka ülkelerde de sansürlenmiş, gösterim hakkı kazanamamış birçok filmi burada gösterebiliyoruz. Bizim alternatif olma amacımız da biraz bu. Amacımız, sansürlenen, ötekileştirilen, gösterim alanı bulamayan filmi burada göstermektir.”

 

 

Kürdistan’dan Fanon’a bakacağız

Festivalin dünya hikayelerini, insanları bir araya getirdiğini ve bir yol açtığını belirten Dağdeviren, “Amed’de yeni bir hikaye yazıyoruz. Bu festival gelecekteki sinemacılara yol açacak, hikayeleri geleceğe taşayacak” dedi. Festivalin “dünya hikayelerle bir arada” sloganıyla düzenlendiğine işaret  eden Dağdeviren, “Her halkın, her dilin, her inancın bir hikayesi var. O hikayeleri buluşturuyoruz, buradan yola çıkıyoruz.  Kolombiya'daki bir hikaye ile Kürdistan'daki bir hikaye burada bir araya geliyor” diye ekledi.

 

Festivalde yerli ve yabancı 84 filmin gösterimi dışında üç atölye, iki masterclass ve Fanon üzerine bir panelin de olacağını dile getirerek şunları ifade etti: “Fanon ile ilgili çekilen ve Fransız yapımı olan filme de ulaştık ve getirdik. Gösterimin ardından Fanon ile ilgili panel yapacağız. Fanon'un biz Kürtler için ne kadar önemli olduğunu da biliyoruz. Sömürge üzerine tespitlerini ve Cezayir halkının direnişini çok iyi ifade ediyor. Kürdistan'dan Fanon’a bakacağız.”

 

 

Festivale bekliyoruz

“Filmler, Kürt filmleri aslında, kendi üretimleri, kendi hikayeleri” diyerek Kürt halkına kendi hikayesine sahip çıkma çağrısında bulunan Dağdeviren, “Gelip filmleri izlemeli, bu festivalde de bizi yalnız bırakmamalılar” dedi. “Çocuk haklarından tutun, ekolojiye, kadının direnişine kadar birçok farklı içerikli film var. Aslında biz bu festivali yaparken aynı zamanda birçok diyalog kurma şansımız da oldu. Fransız kültüründen, Diyarbakır Sanat Merkezine, Mubi’den, Clermont Kısa Film Festivali’ne kadar birçok kurumla dayanışma sağladık. Biz diyaloğu genişletip, dayanışmayı artırmak istiyoruz. Bu bizim için önemli bir şey” diyerek, herkesi festivale katılmaya davet etti.

 

 

* * *

Kürt sinemasının yolculuğu

Festivalde, Kürt sinemasında son 8 yılda üretilmiş uzun metraj, belgesel ve kısa filmler yer alacak.

 

* “Rêwîtiya Sînemaya Kurdî (Kürt Sinemasının Yolculuğu)” başlığı altındaki Ulusal Seçki’de 16 uzun metraj, 7 belgesel ve 13 kısa film yarışacak. Bu bölümde aynı zamanda çeşitli gösterim programları da yer alacak. 

 

*  Uluslararası seçkide 10 uzun metraj, 11 belgesel ve 14 kısa film gösterilecek. Bu bölümde ayrıca, yönetmen Kazım Öz’ün “sinemada yönetmenlik” ile yönetmen Touraj Aslanî’nin “Bakmak ile görmek arasındaki fark” başlığıyla masterclass etkinlikleri düzenlenecek. Öte yandan yönetmen ve film ekibi katılımlı söyleşiler de gerçekleşecek.

 

Projeler ödüllendirilecek

* Kürt sinemasının gelişimine katkı sağlamak, senaryo yazımını teşvik etmek amacıyla Sînebîr Proje Fonuna seçilen 5 uzun metraj, 5 belgesel ve 5 kısa film senaryosu şeklindeki 15 finalist proje yarışacak. Festival sonunda her kategoriden bir proje ödüllendirilecek. 

 

 *Festival kapsamında 3 atölye de gerçekleşecek. Atölye başlıkları şu şekilde: 

 

- Yönetmen Arîn Înan Arslan/Kürt Sineması: Dağılmış coğrafyanın merkezsiz kamerası 

 

-Hülya Uğur Tanrıöver/Kendi hikâyelerimizi kendi dilimizle anlatmak: Kadınların sineması

 

-Ayşe Çetinbaş/Bağımsız belgesel film yapımcılığı 

 

 * Festivalde ayrıca Evrim Kaya moderatörlüğünde Dilawer Zeraq, Hakan Karaş ve Ezgi Duman’ın konuşmacı olarak katılacağı “Fanon 100 yaşında” başlıklı panel de gerçekleştirilecek. 

 

Filmler Çand Amed Kongre Merkezi’ndeki salonların yanı sıra Amed Şehir Tiyatrosu ve Ceylan AVM sinema salonlarında gösterilecek.