Kilka kroków, które ułatwią dobór agregatu prądotwórczego. Praktyczne zasady pozwalające dobrać agregat, aby w pełni zaspokoił nasze zapotrzebowanie na energię elektryczną.
Krok 1 - podział rodzaju odbiorników wg zasilania
Zastanówmy się jakie odbiorniki energii elektrycznej będziemy chcieli podłączyć do agregatu.
Przede wszystkim podzielmy je pod kątem zasilania jakiego wymagają. Mamy zatem:
-
odbiorniki jednofazowe (1~ 230V) - urządzenia małej mocy, sprzęt elektroniczny, elektronarzędzia małej mocy, sprzęt gospodarstwa domowego, silniki elektryczne jednofazowe, ogrzewanie elektryczne,
-
odbiorniki trójfazowe (3~ 400V) - urządzenia dużej mocy, to przede wszystkim silniki elektryczne o dużej mocy, kuchnie AGD trójfazowe, ogrzewanie elektryczne.
Jak widać część odbiorników trójfazowych jest zasilana także jednofazowo w swoich odmianach o małych mocach.
Krok 2 - podział rodzaju odbiorników wg rodzaju odbieranej mocy
Dodatkowo odbiorniki dzielimy pod kątem rodzaju mocy jaką odbierają. Mamy zatem:
-
odbiorniki rezystancyjne - np. sprzęt agd i rtv, oświetlenie, ogrzewanie elektryczne itp.,
-
odbiorniki indukcyjne - silniki elektryczne jedno i trójfazowe, elektronarzędzia, transformatory itp.,
-
odbiorniki nieliniowe - zasilacze UPS, falowniki, sprzęt komputerowy.
Większość urządzeń występuje w dwóch odmianach zasilania - jednofazowe i trójfazowe.
Krok 3 - moc znamionowa odbiorników
Każde urządzenie posiada tabliczkę znamionową na której podawana jest moc urządzenia. Moc podawana jest w jednostce mocy czynnej - kW (kilowaty).
Podsumuj moce poszczególnych odbiorników, które będą włączone jednocześnie - osobno moce odbiorników jednofazowych i trójfazowych. Moc agregatu prądotwórczego powinna przewyższać łączne zapotrzebowanie mocy odbiorników.
Krok 4 - przeliczanie mocy agregatu
Moc, którą urządzenia pobierają podczas działania, umieszczona na tabliczkach znamionowych podawana jest zazwyczaj w kilowatach (kW).
Jeśli moc agregatu prądotwórczego podawana jest w jednostce kilowoltoampery (kVA) musimy ją przeliczyć na kilowaty wg zależności:
P = S * cos φ
czyli mając np. agregat prądotwórczy trójfazowy, o mocy gniazd trójfazowych, 3kVA po przeliczeniu, moc wyrażona w kW, jaką maksymalnie można go obciążyć, wynosi:
P = 3kVA * 0.8 = 2.4kW
gdzie:
P - moc Czynna dla odbiorników o charakterze rezystancyjnym
S - moc Pozorną dla odbiorników indukcyjnych
cos φ - zazwyczaj równy 0.8
Wybór A - zdecydowałeś się na agregat jednofazowy
Agregaty prądotwórcze jednofazowe zalecane są jeśli nie zamierzamy zasilać urządzeń trójfazowych.
Musimy zastosować także dodatkowe przewymiarowania:
-
odbiorniki rezystancyjne i nieliniowe - zapotrzebowanie mocy co najmniej 1.2 większe od mocy znamionowej urządzenia,
-
odbiorniki indukcyjne - zapotrzebowanie mocy co najmniej 3 razy większe od mocy znamionowej urządzenia. Przyczyną są prądy rozruchowe urządzeń. Dla przykładu moc pobierana podczas rozruchu silnika elektrycznego może wynosić ok. 2-4 razy więcej, niż jego zapotrzebowanie na moc, w trakcie normalnej pracy.
Przykładowo:
-
komputer 0.5kW*1.2=0.6kW
-
telewizor 0.7kW*1.2=0.84kW
-
czajnik elektryczny 2.5kW*1.2=3kW
-
odkurzacz 2kW*1.2=2.4kW
-
silnik elektryczny jednofazowy (3kVA) 2.4kW*3=7.2kW
RAZEM: 14.04kW
Wybieramy agregat jednofazowy o mocy min. 14kW. Po przeliczeniu na kilowoltoampery moc minimalna agregatu powinna być nie mniejsza niż 17.55kVA.
Wybór B - wybrałeś agregat trójfazowy
Chcesz mieć urządzenie bardziej uniwersalne, do którego będziesz mógł podłączać urządzenia jednofazowe jak również trójfazowe. Agregaty prądotwórcze trójfazowe posiadają bowiem dwa komplety gniazd - trójfazowe i jednofazowe
Urządzenia jednofazowe podłączasz do gniazd jednofazowych, pamiętając że moc źródła jednofazowego kW (1~) agregatu prądotwórczego powinna być 1.2 razy większa od sumy mocy jednocześnie podłączonych urządzeń. Z gniazd jednofazowych agregatu trójfazowego, nie można pobrać więcej niż 60% mocy podawanej w jego specyfikacji. Na przykład z agregatu o mocy trójfazowej 6 kVA (1~) możesz odebrać moc „jednofazową" nie większą niż 3.48 kW.
Urządzenia trójfazowe podłączamy do gniazd trójfazowych. Musimy zastosować dodatkowe przewymiarowania dla zasilania poniższych urządzeń.
Silniki elektryczne trójfazowe:
-
połączone w gwiazdę - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 3 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
-
połączone w trójkąt - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 9 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
-
połączone w gwiazdę / trójkąt (softstart, miękki start) - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 3 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
-
z falownikiem - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.5 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
-
komutatorowe (elektronarzędzia) - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.2 razy większa od mocy znamionowej urządzenia.
Dla silnika elektrycznego sprawdź jego prąd rozruchowy i dobierz odpowiednią moc agregatu.
Urządzenia grzewcze:
-
zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.2 razy większa od mocy znamionowej urządzenia.
Oświetlenie:
-
Żarowe - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.2 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
-
Sodowe - zapotrzebowanie mocy, co najmniej 5 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
Zasilacze UPS:
-
zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.7 razy większa od mocy znamionowej urządzenia
Urządzenia elektroniczne:
-
zapotrzebowanie mocy, co najmniej 1.2 razy większa od mocy znamionowej urządzenia.
W trójfazowych agregatach prądotwórczych o małej mocy, w przypadku jednoczesnego zasilania odbiorników jednofazowych i trójfazowych, może wystąpić asymetria obciążeń na poszczególnych fazach.
Obliczenia agregatu dokonujemy analogicznie jak w
przykładzie z agregatem jednofazowym.