زگیل تناسلی و واژن و زگیل مقعدی که با نام زگیل های مقاربتی شناخته میشوند و در انگلیسی با اصطلاح Genital Warts نام برده می شود، نوعی بیماری پوستی عفونی هستند که در دسته ی عفونت های آمیزشی (STD) قرار می گیرند. انتقال زگیل تناسلی در اثر تماس مستقیم پوست با پوست فرد آلوده یا از طریق روابط جنسی میان افراد صورت می گیرد.
عامل اصلی ایجاد این بیماری عفونی نوعی ویروس DNA دار با نام HPV یا پاپیلومای انسانی است که بیش از 100 تیپ مختلف آن تا به امروز شناسایی شده است.
این بیماری جزء شایع ترین بیماری های عفونی مقاربتی شناخته می شود و از آنجایی که به شدت مسری است تنها 1 بار ارتباط جنسی با فرد آلوده باعث ورود ویروس به بدن فرد می گردد و به دنبال آن ممکن است زائده هایی در اطراف ناحیه ی تناسلی، واژن و یا مقعد ایجاد شود.
میزان شیوع این بیماری در مردان و زنان تقریبا به یک اندازه است و حتی کودکان هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. اگر در کودکان به خصوص اطفال زیر دو سال این عفونت را مشاهده کردید، دو عامل زیر را در نظر بگیرید:
- تماس دست آلوده با پوست
- تجاوز و سواستفاده ی جنسی از کودک
با توجه به الگوها و تغییر عادات جنسی افراد در جوامع امروزی، مطالعات نشان می دهد که سن ابتلا به این بیماری بسیار کاهش یافته است. امروزه بیشترین طیف سنی که به این بیماری مبتلا می شوند در فاصله های 12 تا 35 سال قرار دارند.
فرق زگیل تناسلی ، واژن و مقعدی با زگیل معمولی
فرق زگیل تناسلی با زگیل معمولیتمامی زائده هایی که بر روی بدن بر اثر این عفونت به وجود می آیند در اثر ابتلا به ویروس HPV می باشد و هیچ عامل دیگری برای ایجاد زگیل ها شناخته نشده است.
این ویروس دارای تیپ های مختلفی است و هر تیپ رفتار جداگانه ای را از خود نشان می دهد. برخی از تیپ های این ویروس فقط باعث ایجاد زگیل های معمولی بر روی دست و کف پا و سایر نقاط بدن می شوند و معمولا پس از گذشت 18 الی 24 ماه بدون درمان پزشکی ناپدید شده و از بین بروند.اما زگیل های تناسلی گونه هایی از ویروس HPV هستند که بر روی ناحیه ی تناسلی و مقعد رشد می نمایند و در صورتی که شخص ارتباط جنسی دهانی با فرد آلوده به ویروس داشته باشد امکان رشد این عفونت در دهان، لب ها، زبان و گلو وجود دارد.
همچنین زگیل تناسلی ، واژن و مقعدی می توانند باعث ایجاد عفونت ها و بیماری های مهلکی مانند انواع سرطان از جمله سرطان دهانه ی رحم و واژن در زنان شوند در صورتی که زگیل های معمولی چنین خطری در بر ندارند.
آیا زگیل تناسلی ، واژن و مقعدی خطرناک است؟
بله…همان طور که در مطالب بالا اشاره کردیم ویروسی که به عنوان عامل این بیماری شناخته شده است بیش از 100 تیپ مختلف دارد.
تیپ های ویروس HPV به دو نوع کلی زیر تقسیم بندی می شوند:
- تیپ کم خطر ویروس HPV
- تیپ پرخطر ویروس HPV
تیپ کم خطر ویروس HPV فقط باعث ایجاد زگیل در ناحیه ی تناسلی، واژن و مقعد می شود و خطر دیگری در بر ندارد.اما تیپ پرخطر ویروس HPV رفتارهای پرخطری دارند و علاوه بر ایجاد زائده روی پوست مو جب بروز سرطان هایی مانند سرطان دهانه ی رحم و واژن می شوند.
از شایع ترین سرطان هایی که به همراه زگیل تناسلی ، واژن و مقعدی با ابتلا به تیپ های پرخطر ویروس HPV به وجود می آیند، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سرطان دهانه ی رحم
- سرطان واژن
- سرطان دهانه ی واژن
- سرطان مقعد
- سرطان آلت تناسلی مردان
- سرطان حنجره
- سرطان دهان
- سرطان زبان
علائم و روش تشخیص زگیل تناسلی ،مقعدی و واژن در مردان و زنان
این عارضه علائم و نشانه های ظاهری مشخصی دارند که موجب شده به راحتی قابل تشخیص باشند . علائم عمومی و کلی این عفونت به شرح زیر می باشد:
- زائده هایی برجسته، سفت، تو پر و گوشتی شکل در اطراف اندام های تناسلی، مقعد و واژن وجود دارد که به صورت تک و پراکنده دراندازه هایی بسیار کوچک و یا در اندازه ی بزرگ تر و به شکل خوشه ای و گل کلمی مشاهده می شود.
- وجود زائده هایی در اطراف دهان، لب، زبان و گلو که بر اثر ارتباط جنسی دهانی به وجود آمده است.
- احساس سوزش و خارش در محل ایجاد عفونت
- وجود ترشح و رطوبت در محل زائدهها
- این عفونت اگر در مسیر مجاری ادراری قرار گرفته باشد موجب درد، خونریزی و انسداد مجاری ادراری می گردد.
- سابقه ی وجود سایر بیماری های آمیزشی در شخص
روش های تشخیص زگیل تناسلی، مقعدی و واژن در مردان و زنان
زگیل واژن یا مقعدی در دسته ی بیماری های پر نشانه قرار دارد و با علائم و نشانه های مشخصی همراه است در نتیجه با انجام یک معاینه ی روتین و ساده توسط پزشک متخصص به راحتی قابل تشخیص می باشد.
اما گاهی ممکن است فرد به ویروس HPV مبتلا شده و ناقل آن است ولی علائم و نشانه های ظاهری آن را مشاهده نمی کند.همچنین در برخی موارد زگیل های تناسلی در نواحی داخلی بدن به طور مثال داخل واژن و مقعد ایجاد شده و به راحتی قابل رویت نیستند.
از طرفی برخی زائدات و عفونت های پوستی شباهت ظاهری زیادی با این عفونت دارند. از این رو بهترین و قطعی ترین روش تشخیص این بیماری انجام تست های آزمایشگاهی است. به طور کلی تمامی روش های تشخیص بیماری زگیل تناسلی، مقعدی و واژن بر پایه ی نمونه برداری انجام می شود.
نمونه برداری زگیل تناسلی یا مقعدی
روش نمونه برداری برای تشخیص این بیماری مورد استفاده قرار میگیرد. نمونه برداری یا بیوپسی به برداشتن تکه ای کوچک از زائدات پوستی میگویند که برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می شود.
یک نمونه برداری صحیح و اصولی از زگیل ها باید تیپ ویروس HPV را به طور دقیق و واضح مشخص کند که از چه نوعی می باشد.
برای نمونه برداری از دو روش زیر استفاده می کنند.
- تست پاپ اسمیر
- روش مولکولی PCR
تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر یکی از معروف ترین و دقیق ترین تست های تشخیصی برای بررسی سرطان های دستگاه تناسلی زنان و زگیل واژن است که احتمال وجود ویروس HPV را مورد بررسی قرار میدهد. انجام سالیانه ی این تست به تمامی زنان بالای 35 سال توصیه می شود.
در روش پاپ اسمیر با کمک دستگاهی به نام اسپکولوم دهانه ی رحم را باز می کنند و با کمک برس استریل و مخصوصی از دیواره های رحم و واژن نمونه برداری های کوچکی انجام می دهند و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می کنند. (این تست فقط مخصوص زنان است.)
روش مولکولی PCR
این روش مبتنی بر انجام آزمایش خون و نمونه برداری می باشد. به همین دلیل دقیق ترین روش برای تشخیص ویروس HPV و انواع زگیل تناسلی، واژن و مقعدی می باشد. انجام تست روش مولکولی فقط در آزمایشگاه مجهز و پیشرفته امکان پذیر است.
تمامی روش هایی که در روش مولکولی مورد استفاده قرار می گیرند مبتنی بر بررسی ژن ها و توالی یابی آنها است، از این روی میزان خطای بسیار کمتری دارد و به وسیله ی آن می توان تیپ ویروس HPV را تشخیص داد.
پیشگیری از زگیل تناسلی، واژن و زگیل مقعدی
مهمترین راهکار پیشگیری از ابتلا به این ویروس تزریق واکسن آن می باشد، واکسن این بیماری گارداسیل نام دارد که قادر است از ابتلای فرد به برخی از تیپ های HPV جلوگیری نماید. لازم است این واکسن در سنین بین 9 تا 26 سالگی که سن آغاز فعالیت های جنسی محسوب می گردد، تزریق شود. همچنین راهکار های دیگری برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس وجود دارد که از جمله آنها می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
- استفاده از کاندوم
- خودداری از رابطه با افرادی که علائم زگیل واژن ، تناسلی و مقعدی دارند.
- ترک سیگار زیرا که افراد سیگاری احتمال بیشتری برای ابتلا و یا عود مجدد این بیماری را دارند.
- استفاده از قرص های ضدبارداری موجب می شود از وسایل جلوگیری مثل کاندوم استفاده نکرده و این خود احتمال ابتلا به بیماری را افزایش خواهد داد.
گالری عکس و تصاویر زگیل تناسلی، واژن و مقعدی در مردان و زنان
عکس زگیل های تناسلی در مردان و زنان دارای انواع مختلفی می باشند که به شکل زیر هستند: